De WHO overspeelt haar hand en ziet steun wegvloeien

Er ontstaan scheuren in de plannen van de Wereldgezondheidsorganisatie om haar bevoegdheden en middelen enorm uit te breiden. De onderhandelingen over een breed pakket wijzigingen aan de Internationale Gezondheidsregeling (IHR) en een nieuw parallel pandemieverdrag, die werden voorgesteld als een noodzakelijk dringend antwoord op de empirisch niet-onderbouwde bewering dat pandemieën steeds vaker voorkomen en ernstiger worden, zouden naar verwachting eind 2023 zijn afgerond. Omdat hij die deadline niet had gehaald, smeekte directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus eind januari de WHO-lidstaten om concessies te doen, zodat de onderhandelingen überhaupt konden worden afgerond. In hetzelfde commentaar probeerde hij de schuld voor de onverwachte tegenwind te leggen bij diegenen die de goedaardige bedoelingen van de WHO en haar belangrijkste ondersteuners (waaronder China en enkele rijke particuliere organisaties) verkeerd hadden geïnterpreteerd of verkeerd hadden voorgesteld, schrijven Ben Kingsley en Molly Kingsley.

Als we tussen de regels door lezen, lijkt het erop dat de heer Ghebreyesus en zijn aanhangers zich eindelijk hebben gerealiseerd dat het spel binnenkort afgelopen kan zijn: de weerstand tegen de ambities van deze ongekozen technocratische administratie is de afgelopen weken snel toegenomen. Dat verzet is niet alleen duidelijker geworden in kleinere, minder invloedrijke landen, maar ook in landen die een grote bijdrage leveren aan de WHO. Het is veelzeggend dat zich onder hen ook groepen politici in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten bevinden die ernstig verontrust zijn over de visie van een WHO-centrisch ‘command and control’ systeem voor volksgezondheid en over de constitutionele implicaties en de gevolgen voor de overheidsuitgaven van deze twee voorgestelde internationale overeenkomsten.

De directeur-generaal heeft zich misschien gerealiseerd dat zijn blinde ambitie niet alleen de onderhandelingen in gevaar heeft gebracht die zijn ongekozen adviesorganisatie tot een supranationale regelgevende instantie hadden kunnen verheffen, maar nu ook de toekomstige status, financiering en lidmaatschap van de WHO in gevaar begint te brengen.

Geheimhouding, ondoorzichtigheid en vertraging

Volgens het oorspronkelijke tijdschema dat door de WHO werd gepresenteerd, zou de definitieve tekst van de voorgestelde IGR-wijzigingen – waarin veel van de meest omstreden voorstellen zijn opgenomen – vóór 27 januari 2024 worden gepubliceerd, zodat ze zouden kunnen worden aangenomen tijdens de vergadering van de Wereldgezondheidsvergadering die van 27 mei tot 1 juni 2024 zou plaatsvinden, samen met de aanname van het voorgestelde nieuwe pandemieverdrag. Hoewel dit een krap tijdschema is, zouden de onderhandelaars vier maanden de tijd hebben gehad om de binnenlandse belanghebbenden te informeren, zouden de nationale wetgevende instanties de tijd hebben gehad om over de gecombineerde voorstellen te debatteren en zouden alle noodzakelijke formaliteiten voorafgaand aan de goedkeuring (goedkeuringen, technisch onderzoek, kosten-batenanalyses, enzovoort) zijn afgerond voordat er tijdens de bijeenkomst van de WHA in mei zou worden gestemd.

Toch heeft de werkgroep voor de onderhandelingen over de IGR-amendementen in oktober 2023 op eigen initiatief eenzijdig haar eigen doelstellingen verlegd: in plaats van een definitieve ontwerptekst te publiceren die ruim voor die WHA-vergadering zou worden bestudeerd, heeft de werkgroep toegezegd om eind januari een kopie van de oorspronkelijke reeks voorgestelde amendementen en een tussentijdse ‘werktekst’ met de huidige stand van zaken te verspreiden. De onderhandelingen zouden dan worden voortgezet tussen februari en april 2024. Het was – en blijft – onduidelijk of deze stap verenigbaar was met de procedurele wettelijke vereisten die al zijn vastgelegd in de Internationale Gezondheidsregeling, maar misschien zijn de lidstaten stilletjes met het WHO-secretariaat overeengekomen om daar niet te veel aandacht aan te besteden.

Ondanks deze toezegging lijkt er nog geen tussentijds werkontwerp van de IGR-wijzigingen te zijn gepubliceerd en de Britse functionarissen die bij de onderhandelingen betrokken zijn, zijn onverklaarbaar terughoudend geweest om de huidige positie van de tekst bekend te maken. Sterker nog, tot op heden zijn alle verzoeken om transparantie van Britse parlementsleden genegeerd of afgewezen door de ministers die verantwoordelijk zijn voor de relatie van het V.K. met de WHO. Verbazingwekkend genoeg heeft de regering van het Verenigd Koninkrijk zelfs geweigerd te bevestigen wie er namens het Verenigd Koninkrijk onderhandelt.

We hebben begrepen dat de IGR-werkgroep verwacht dat een definitieve tekst pas in april of mogelijk zelfs in mei wordt vastgesteld, maar er is nog geen officiële deadline voor de publicatie van die definitieve tekst. Ze weigert te bevestigen wat er in de documenten staat, en ze weigert te zeggen wanneer ze die documenten openbaar zal maken. Als er nog meer bewijs nodig was van het gebrek aan respect en eerbied voor democratische processen en de soevereiniteit van nationale parlementen waarvan de WHO nu beweert dat ze die heeft, dan is dit het wel.

Tijd tekort  

Door die bijtende geheimzinnigheid, ondoorzichtigheid en vertraging hebben binnenlandse volksgezondheidsorganisaties en parlementariërs maar heel weinig tijd om te kijken of zinvol commentaar te leveren op wat generaties lang belangrijke veranderingen kunnen worden in de relatie van het V.K. met de WHO, met andere landen en met de zakenwereld op het gebied van de volksgezondheid. Het betekent dat het Parlement nauwelijks de gelegenheid zal hebben om de amendementen op de IGR en de nieuwe internationale verplichtingen op het gebied van financiering en het delen van middelen die zijn vastgelegd in het parallelle pandemieverdrag, te onderzoeken. Toch zijn dit documenten die van grote invloed kunnen zijn op het vermogen van het Verenigd Koninkrijk om autonoom te handelen, op de vrijheid van meningsuiting, op de veiligheid van de gezondheidszorg en op de aard van de democratie in het Verenigd Koninkrijk zelf. Ze kunnen toekomstige generaties ook verplichten tot zeer aanzienlijke overheidsuitgaven.

Gezien hun belang vereisen de IGR-voorstellen en het parallelle pandemieverdrag een gepaste mate van onderzoek door het Parlement. De huidige aard van de financiering van de WHO, die nu voor 85% afkomstig is van particuliere organisaties met commerciële belangen, creëert een extra noodzaak voor strenge, onderzoekende controle. In november 2023 schreef Human Rights Watch dat:

Zonder zicht te hebben op werkontwerpen van de herziene IHRs, noch op de huidige staat van het ontwerpverdrag, is het onderzoek volledig gefrustreerd. In dit late stadium van het proces, nadat herhaalde oproepen tot transparantie schijnbaar zijn genegeerd, vraagt men zich af of dit precies de bedoeling is van de betrokken ambtenaren.

Uitstel is de rationele oplossing

Aangezien het venster voor een volledige, eerlijke, openhartige beoordeling door nationale, democratisch gekozen wetgevers nu zo goed als gesloten is, is de logische en noodzakelijke oplossing dat de lidstaten eisen dat elke stemming over de goedkeuring van een van deze twee internationale overeenkomsten wordt uitgesteld tot de volgende WHA-vergadering in mei 2025. Zo is er voldoende tijd om de onderhandelingen af te ronden en de voorstellen van de onderhandelingsteams door de lidstaten te laten bestuderen.

Als het echt zo is dat de WHO en haar leden niet van plan zijn dat de nationale wetgevende machten hun soevereiniteit op het gebied van regelgeving afstaan aan een uitgebreide WHO-technocratie, dan zullen ze zeker accepteren dat de nationale wetgevende machten de timing van dit proces moeten controleren. De roep om uitstel is begonnen, maar er zullen meer stemmen nodig zijn om de relevante politieke leiders en functionarissen onder druk te zetten om te accepteren dat uitstel de enige legitieme reactie op deze situatie is.

Een keerpunt

Zelfs nu, tegenover een koor van rationele, juridisch gefundeerde zorgen van Britse parlementsleden over de inhoud van de voorgestelde amendementen en de ondoorzichtigheid van de onderhandelingen, is de regering nog steeds niet bereid om commentaar te geven op haar onderhandelingsintenties en doelstellingen, afgezien van vage gemeenplaatsen. Pogingen van het publiek, juridische experts en parlementsleden om inzicht te krijgen in de huidige stand van de onderhandelingen, en zelfs alleen maar in de regelingen binnen de regering van het Verenigd Koninkrijk om de onderhandelingen te voeren, zijn geblokkeerd. Ook de WHO heeft vrijwel niets van zich laten horen en geen steekhoudend bewijs geleverd voor beweringen dat haar ambities verkeerd begrepen zijn.

Dit heeft alleen maar geleid tot meer wantrouwen in dit proces, in de regering en haar hoge ambtenaren, in de relatie van het V.K. met de WHO en in de relatie van de WHO met haar invloedrijke financiers.

Dit openlijk ondemocratische gedrag geeft aan dat het WHO-project al lang geleden zijn nobele grondslagen in het naoorlogse welwillende multilateralisme uit het oog heeft verloren en zelfs zijn bestaansreden: gezondheid voor iedereen in het streven naar wereldwijde vrede en veiligheid. Helaas is de WHO nu een symbool van alles wat er mis is met wat een systeem van wereldwijde patronage op het gebied van de volksgezondheid is geworden. Deze schaamteloos ondemocratische en chaotische machtsgreep is ook tekenend voor een organisatie die het einde van haar nuttige leven heeft bereikt, tenminste in haar huidige gedaante. Wij stellen voor dat deze treurige episode voor het Verenigd Koninkrijk de aanleiding wordt om zijn relatie met de WHO en de relatie van de WHO met haar financiers te herzien.

Het Verenigd Koninkrijk zal geen buitenbeentje zijn als het dit doet, maar eerder een rolmodel en – te oordelen naar de breedte en kracht van de internationale uitingen van antipathie tegen de ambities van de WHO – een leider van snelle volgers. Dit is misschien wel de beste kans voor het Verenigd Koninkrijk na de Brexit om een speler van wereldformaat te worden op het internationale toneel.

Copyright © 2024 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

WHO eist wereldwijd verbod op vleesconsumptie in 2025

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: