Scott Ritter: NAVO op de horens van een dilemma nadat voormalige Oekraïense regio’s stemmen voor aansluiting bij Rusland

Door tientallen miljarden dollars aan militaire steun aan Oekraïne te geven, heeft de NAVO een “game-changing” dynamiek gecreëerd die Rusland uit zijn evenwicht moest brengen. Met de referenda in Kherson, Zaporozhye, Donetsk en Lugansk heeft Rusland het spel volledig veranderd, schrijft Scott Ritter.

De oude Grieken spraken van een lemma als een logisch uitgangspunt, een vanzelfsprekende zaak. Dit in tegenstelling tot een dilemma, of “tweevoudige premisse”, waarbij men een ook/of stelling voorgeschoteld kreeg. De Romeinen vervolgden dit idee en noemden een “dubbele premisse” argumentum cornutum, het “gehoornde argument”, omdat iemand die het ene argument beantwoordt, gespietst wordt door de logica van het tweede. Zo liggen de oude wortels van het moderne idioom “op de horens van een dilemma”.

Dit is bijvoorbeeld het ultieme doel van manoeuvre-oorlogsvoering: uw troepen zodanig positioneren dat de vijand geen goede optie heeft – als zij zouden reageren op de ene dringende dreiging, zouden zij overweldigd worden door de andere.

De Russische militaire operatie die nu al meer dan zeven maanden aan de gang is in Oekraïne, heeft tal van voorbeelden opgeleverd waarbij de strijdkrachten van beide partijen werden geconfronteerd met een situatie die hen dwong hun voorkeursoptreden te wijzigen; de Russische “afleiding” tegen Kiev aan het begin van de SMO verhinderde de Oekraïners hun strijdkrachten in Oost-Oekraïne te versterken, en het onlangs beëindigde Oekraïense tegenoffensief in Charkov dwong de Russen tot een overhaaste terugtrekking uit een aanzienlijk deel van eerder bezet Oekraïens grondgebied.

Beide genoemde voorbeelden stelden een partij voor een lemma, of een enkel probleem, dat moest worden aangepakt. Maar geen van beide was in staat zijn tegenstander “op de horens van een dilemma” te zetten, door een reactie af te dwingen die ongeacht de gekozen optie zou resulteren in een aanval. De reden hiervoor is eenvoudig – zeer zelden zullen competente militaire bevelhebbers zich een militair probleem laten voorleggen waarvoor geen haalbaar antwoord bestaat. Oorlog, zo lijkt het, is hard werken, en dilemma’s vallen niet uit de bomen.

Of toch wel? Sinds Boris Johnston in april naar Kiev vloog om de Oekraïense president Vladimir Zelensky ervan te overtuigen zich terug te trekken uit de toen in de Turkse stad Istanboel lopende vredesbesprekingen met Rusland, is de NAVO begonnen met een programma om Oekraïne tientallen miljarden dollars aan militaire en financiële bijstand te verlenen, waaronder de overdracht van moderne zware wapens en het gebruik van faciliteiten op Westers grondgebied waar tienduizenden Oekraïense troepen kunnen worden getraind en georganiseerd zonder angst voor Russische interventie.

Het doel achter de NAVO-injectie van wapens in Oekraïne was duidelijk: Oekraïne in staat stellen om niet alleen het conflict te verlengen, maar ook om offensieve militaire operaties uit te voeren om Rusland te verdrijven uit wat Kiev en zijn medestanders beschouwen als bezet Oekraïens grondgebied, waaronder de Donbass en de Krim. Het tegenoffensief in Charkov begin september onderstreepte de ernstige gevolgen van het optreden van de NAVO – ook al was de overwinning in Charkov, gezien het enorme verlies aan mensenlevens en materieel van de aanvallende Oekraïense troepen, pyrrhus-achtig van aard, toch was het een Oekraïense overwinning, die een Russische aftocht afdwong.

Door het Oekraïense leger te veranderen in een NAVO-leger dat wordt bemand door Oekraïners, had het door de VS geleide blok in feite de aard van het spel veranderd van een regelrechte “speciale militaire operatie” tussen Rusland en Oekraïne in een “strijd tussen Rusland en het collectieve Westen”, waarbij de militaire middelen die oorspronkelijk door Moskou voor de strijd waren uitgetrokken, nu ontoereikend waren voor de taak.

Voordeel, Oekraïne/NAVO.

Rusland nam echter niet de game-changing acties van de NAVO op de koop toe. Als reactie op de nieuwe realiteit ter plaatse in Oekraïne koos de Russische president Vladimir Poetin ervoor om in dit nieuwe NAVO-gestuurde spel van toenemende militaire macht niet gewoon een tandje bij te zetten, maar het spel helemaal om te gooien. Niet alleen gaf hij opdracht tot de gedeeltelijke mobilisatie van zo’n 300.000 Russische reservisten ter versterking van de troepen die momenteel aan de SMO zijn toegewezen, Poetin keurde ook referenda goed in de vier gebieden waar momenteel Russische troepen vechten – Kherson en Zaporozhye (voorheen bezette Oekraïense regio’s), en Donetsk en Lugansk (voormalige regio’s van Oekraïne, in feite onafhankelijk sinds 2014). Deze referenda stelden de burgers van deze vier gebieden één eenvoudige vraag: wilt u deel uitmaken van Rusland?

Na vijf dagen stemmen waren de resultaten van alle vier de gebieden duidelijk – met een overweldigende meerderheid keurden de deelnemers aan de referenda het voorstel goed. Kort daarna werden ze opgenomen in de Russische Federatie. Wat ooit Oekraïne was, is nu Moeder Rusland geworden.

Rusland veranderde niet alleen de regels van het spel – het veranderde het spel zelf. In plaats van dat Oekraïense strijdkrachten op het grondgebied van Oekraïne tegen Russische strijdkrachten vechten, is elke toekomstige strijd van Oekraïne tegen Russische strijdkrachten een aanval op het Russische thuisland zelf.

Waar brengt dit de NAVO? Het leiderschap van het blok heeft vanaf de eerste dag duidelijk gemaakt dat het niet uit is op een directe confrontatie met Rusland. Hoewel haar leden tientallen miljarden dollars aan materiaal in Oekraïne hebben gepompt om het leger weer op te bouwen, en Oekraïne cruciale steun hebben verleend op het gebied van logistiek, inlichtingen en communicatie, heeft de NAVO herhaaldelijk en met klem verklaard dat zij geen rechtstreekse oorlog met Rusland wil voeren en heeft zij duidelijk gemaakt dat zij liever ziet dat de Oekraïners als een de facto NAVO-proxy dienen om zich tegen Moskou te verzetten.

De NAVO heeft zowel economisch als politiek alles op alles gezet om Oekraïne te steunen, in die mate zelfs dat sommige leden, na hun respectieve militaire structuren van uitrusting en materiaal te hebben ontdaan, niets meer te geven hebben. Desondanks blijven de Europese politieke en economische elites hun krachtige steun voor Oekraïne uitspreken.

Deze steun was echter gebaseerd op de fundamentele veronderstelling dat de NAVO, door Oekraïne massaal te steunen, niet rechtstreeks betrokken zou raken bij een conflict met Moskou. Maar Rusland heeft het script omgedraaid door het slagveld te veranderen van een strijd op Oekraïens grondgebied in een strijd om zijn eigen land.

De NAVO, die te veel verplichtingen jegens Oekraïne is aangegaan, bevindt zich nu “op de horens van een dilemma” – als zij Oekraïne massaal materieel en financieel blijft steunen, wordt zij in feite een directe partij in het conflict, iets wat niemand in het blok wil. Als zij echter afziet van steun aan Oekraïne, zullen de verschillende westerse politieke leiders en instellingen die steun aan Kiev tot een heilige plicht hebben gemaakt, worden gezien als terugkomen op hun woord.

Het is nog niet duidelijk hoe de NAVO te werk zal gaan, maar er zijn aanwijzingen dat dit niet zal gebeuren op een manier die de steun aan Oekraïne hoe dan ook blijft verdubbelen. De lauwe toespraak van secretaris-generaal Stoltenberg waarin hij Rusland veroordeelde en tegelijkertijd geen enthousiasme toonde voor de “versnelde aanvraag” van Zelensky voor lidmaatschap, is tekenend voor de weinig vastberaden aard van zijn steun aan Kiev.

De NAVO zal haar rol nu zien afnemen door de gevolgen van de Russische mobilisatie en de referenda. Jaren later, wanneer de geschiedenis van het conflict definitief is geschreven, zal het besluit van president Poetin om tegelijkertijd de Russische reserves te mobiliseren en het grondgebied van Zuid- en Oost-Oekraïne op te nemen in de Russische Federatie, dienen als een van de belangrijkste voorbeelden uit de moderne geschiedenis van het op de hoorns van een dilemma plaatsen van een tegenstander. De effectieve uitschakeling van de NAVO door deze actie zal meer dan waarschijnlijk worden gezien als een keerpunt in het conflict, een keerpunt dat het lot van Oekraïne bezegelde in het zicht van een onvermijdelijke Russische overwinning.

Scott Ritter is een voormalig inlichtingenofficier van het Amerikaanse Korps Mariniers en auteur van “Ontwapening in de tijd van Perestroika: Arms Control and the End of the Soviet Union”. Hij diende in de Sovjet-Unie als inspecteur voor de uitvoering van het INF-verdrag, maakte deel uit van de staf van generaal Schwarzkopf tijdens de Golfoorlog en was van 1991 tot 1998 hoofdwapeninspecteur bij de VN in Irak. De heer Ritter schrijft momenteel over internationale veiligheid, militaire zaken, Rusland, het Midden-Oosten, wapenbeheersing en non-proliferatie.

Copyright © 2022 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

OEKRAÏNE CONFLICT DOSSIER

Gonzalo Lira over de vreugden van het pragmatisme en de val van het Westen

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: