Een nieuwe pre-print studie uit Noorwegen die kijkt naar verschillen in uitkomsten tussen gevaccineerde en ongevaccineerde ziekenhuispatiënten heeft vastgesteld dat gevaccineerd zijn geen enkel verschil maakt voor het risico om te overlijden na een ziekenhuisopname voor COVID-19, schrijft Will Jones.
“Er was geen verschil in de aangepaste kans op overlijden in het ziekenhuis tussen gevaccineerde en ongevaccineerde patiënten in welke leeftijdsgroep dan ook,” schrijven de onderzoekers.
Ze observeerden ook geen verschil tussen gevaccineerden en ongevaccineerden in de duur van het verblijf in het ziekenhuis voor patiënten die niet waren opgenomen op de Intensive Care. Deze bevindingen zijn gecorrigeerd voor leeftijd en andere risicofactoren en zijn dus niet simpelweg te wijten aan het feit dat de gevaccineerden ouder zijn of een hoger risico lopen (hoewel, zoals altijd, de geldigheid van de aanpassingen in twijfel kan worden getrokken). De bevindingen omvatten ook alleen patiënten die in de eerste plaats zijn opgenomen vanwege Covid, dus worden ze niet vertekend door patiënten die om andere redenen zijn opgenomen en die op een bepaald moment ook positief zijn getest.
De onderzoekers stelden echter wel vast dat gevaccineerde patiënten tussen 18 en 79 jaar “43% minder kans hadden op IC-opname” en een geschatte 26% kortere ziekenhuisopname dan ongevaccineerde patiënten.
Het is merkwaardig dat gevaccineerde patiënten 43% minder kans hadden om op de IC te worden opgenomen, maar niet minder kans hadden om te sterven. Betekenden de antilichamen van de vaccins alleen dat degenen die de ziekte zouden overwinnen dat iets sneller en gemakkelijker deden, maar waren de vaccinantilichamen niet in staat om iemand te redden die de ziekte toch al niet zou overleven? Dat lijkt de conclusie van de onderzoekers te zijn:
“Onze resultaten suggereren dat eenmaal opgenomen in het ziekenhuis het risico op overlijden onder gevaccineerde en ongevaccineerde patiënten in Noorwegen vergelijkbaar is. Bij overlevenden is het ziektetraject echter milder bij gevaccineerde patiënten, met minder behoefte aan ziekenhuiszorg en orgaanondersteuning.”
In de studie werd niet onderzocht welk verschil vaccinatie zou kunnen maken voor het risico om überhaupt in het ziekenhuis te worden opgenomen, aangezien het een studie in het ziekenhuis betrof. Dit betekent dat vaccinatie het risico om in het ziekenhuis te moeten worden opgenomen (en dus het algemene risico om te overlijden) kan verminderen, ook al vermindert vaccinatie niet het risico om te sterven na een ziekenhuisopname.
De studie had betrekking op alle patiënten in Noorwegen die tussen 1 februari en 30 september 2021 in het ziekenhuis werden opgenomen, hoofdzakelijk als gevolg van Covid, hoewel er verschillende uitsluitingen werden gemaakt (waaronder 154 die positief testten binnen 21 dagen na hun eerste dosis, wat jammer is omdat er meer analyse moet worden gedaan op dergelijke gevallen). Het onderzoek omvatte 2.361 patiënten, van wie er 70 (3%) gedeeltelijk waren gevaccineerd en 183 (8%) volledig waren gevaccineerd. Bijna allemaal hadden ze het Pfizer-vaccin. Gedurende de studieperiode waren 421 van de patiënten (18%) opgenomen geweest op de Intensive Care. Aan het eind van de studieperiode lagen 18 patiënten (0,8%) nog in het ziekenhuis, terwijl van de 2.343 ontslagen patiënten er 107 in het ziekenhuis overleden (4,6%).
Het percentage gevaccineerden lijkt met 8% op het eerste gezicht erg laag, vooral omdat volgens de studie 84% van de Noorse volwassenen eind september dubbel gevaccineerd was. Het cijfer is echter logischer wanneer men kijkt naar het tijdstip waarop de Covid-opnames in het ziekenhuis in Noorwegen plaatsvonden tijdens de studieperiode: van de in totaal 2.775 Covid-opnames in het ziekenhuis tijdens de periode vonden er 1.742 (63%) plaats vóór 2 mei, toen slechts 7% van de Noorse volwassenen was gevaccineerd.
In feite vertelt de studie ons wanneer mensen werden opgenomen per vaccinatiestatus, zoals blijkt uit de volgende tabel.
58% van de dubbel gevaccineerden werd juist in september opgenomen, en 82% als je augustus ook meerekent, zodat er slechts 18% overblijft die vóór de Delta-epidemie werd opgenomen. Is er dan een afnemend effect aan het werk? Misschien, maar de auteurs suggereren van niet. In feite weigeren ze een grafiek op te nemen die laat zien hoe het risico op overlijden in het ziekenhuis veranderde in de loop van de tijd, en leggen uit: “Datum van opname was niet geassocieerd met overlijden in het ziekenhuis in ons multivariabel model.” Dit suggereert dat de trend vlak was, in plaats van dalend.
De studie is ongebruikelijk omdat er voor de gehele periode van het vaccinatieprogramma geen effectiviteit van het vaccin tegen sterfgevallen in ziekenhuizen werd gevonden. In een recente studie in het naburige Zweden werd voor risicogroepen zoals mannen, oudere kwetsbare mensen en mensen met comorbiditeit (zie hieronder; er waren geen afzonderlijke bevindingen over sterfte) een lage, nul of zelfs negatieve doeltreffendheid van het vaccin tegen ernstige ziekte gevonden, die in de loop van zeven maanden afnam. Maar dit is een van de eerste grote studies waarin een belangrijke maatstaf voor de doeltreffendheid van het vaccin – de sterfte in het ziekenhuis – over het geheel genomen verwaarloosbaar wordt geacht.
Het is waarschijnlijk de moeite waard om er op dit punt aan te herinneren dat Noorwegen in het algemeen tot nu toe een uitschieter is in de pandemie, met een van de laagste sterftecijfers in Europa door de Covid en, ongelooflijk, nul oversterfte tijdens de pandemie.
Heeft dit gevolgen voor de generaliseerbaarheid van de resultaten van de studie naar andere landen?
Zweden is ook ongewoon omdat het tot nu toe grotendeels ongedeerd is gebleven door de Deltavariant die in de meeste landen voor nieuwe uitbraken heeft gezorgd.
Ook in Qatar – een ander land waar een recente studie een sterk afnemende doeltreffendheid van de vaccins tegen infecties heeft aangetoond – heeft Covid in 2021 nauwelijks effect gehad. In dit geval bleek uit de studie dat de effectiviteit tegen ernstige ziekten over het algemeen op peil bleef, zij het in mindere mate bij mensen boven de 60.
Is er een verband tussen het geringe effect van Covid in 2021 in deze landen en de resultaten van de doeltreffendheid van de vaccins, die een afnemende of geen doeltreffendheid tegen ernstige ziekten en sterfte laten zien? Het is de moeite van het onderzoeken waard, zou ik zeggen.
Het lijkt wel een soap serie ..
Volgend jaar alweer het 3e seizoen.
Spannend, net Dynastie 🙂