Wereldvoedselzekerheid ernstig bedreigd door Westerse sancties – Wij staan dicht bij een van de grootste hongersnoden in de geschiedenis van de mensheid

Een ernstige crisis in de voedselvoorziening lijkt op komst. Verscheidene landen worden geconfronteerd met een stijgende inflatie van de voedselprijzen als gevolg van de neveneffecten van de recente gebeurtenissen in het geopolitieke scenario. De escalatie in het Oekraïense conflict heeft rechtstreeks invloed gehad op de wereldwijde kosten van levensmiddelen, want een van de belangrijkste niet-militaire gevolgen van de huidige situatie is de moeilijkheid om de productieketens en het verkeer van goederen en kapitaal stabiel te houden. Deskundigen menen dat wij dicht bij een van de grootste hongersnoden in de geschiedenis van de mensheid staan.

Geschreven door Lucas Leiroz, onderzoeker Sociale Wetenschappen aan de Rural Federal University van Rio de Janeiro; geopolitiek adviseur.

Op 26 april bracht de Wereldbank een rapport uit over de huidige voedselsituatie in de wereld, waarin erop wordt gewezen dat er een nieuwe prijsstijging wordt verwacht, geraamd op 22,9% in heel 2022. Deze verwachting klinkt catastrofaal als men ze beschouwt als een verhoging ten opzichte van de vorige klim van 31% in 2021. Hadden de problemen van vorig jaar vooral te maken met de crisis ten gevolge van de nieuwe coronavirus pandemie, wordt nu daarentegen de stabiliteit van de productie en de circulatie van levensmiddelen het meest bedreigd door het conflict in Oekraïne, dat tegelijk de distributie van tarwe en andere granen en de aanvoer van meststoffen verstoort, waardoor de landbouw in de wereld ernstige risico’s loopt.

Kortom, de wereld is in een nieuwe spiraal van crises en economische en voedselinstabiliteit terechtgekomen, alvorens zich te herstellen van de vorige, die door de pandemie teweeg was gebracht. De opkomende landen hadden geen tijd om de problemen op te lossen, die in 2020 en 2021 verergerden, en kwamen onmiddellijk in een van de grootste graan- en meststoffenbevoorradingscrises ooit, waardoor dit huidige chaotische scenario ontstond.

Volgens Matthias Berninger, voormalig Duits staatssecretaris van Landbouw, zal deze situatie in 2023 een ongekende hongersnood veroorzaken. In dezelfde geest is het de mening van Matin Qaim, hoogleraar voedseleconomie en plattelandsontwikkeling aan de universiteit van Bonn, dat meer dan 100 miljoen mensen voor het eind van het jaar naar de status van misère zullen worden gebracht, waardoor alle verworvenheden van de wereld in de strijd tegen armoede en honger dreigen te worden teruggedraaid.

Een van de meest becommentarieerde punten door alle deskundigen als een van de pijlers voor de huidige voedselcrisis is de kwestie van de werelddistributie van meststoffen, waarin Rusland en Wit-Rusland een fundamentele rol spelen. Door de westerse sancties en het embargo tegen Moskou en Minsk zijn de meeste opkomende landen eenvoudigweg uitgesloten van de kunstmestmarkt – zij moeten kiezen tussen het kopen van Russische kunstmest of het onderhouden van andere handelsbetrekkingen met westerse landen. Dit treft zowel de ontwikkelingslanden met betere economische omstandigheden, zoals Brazilië, dat van Russische producten afhankelijk is voor de sojaproductie, als landen in een ernstiger economische en voedselsituatie, zoals de meeste Afrikaanse staten, die ook meststoffen kopen om de uitvoer van hun landbouwproducten te garanderen.

In het algemeen kan het liberale ideaal van economische onderlinge afhankelijkheid, één van de pijlers van de globalisering, gezien worden als de voornaamste bron van de huidige problemen. De opkomende agrarische landen hebben zich de laatste decennia weinig bekommerd om de ontwikkeling van interne industriële systemen voor de bevoorrading van hun productieketens. Zeer weinig landen kunnen momenteel een status van echte voedselsoevereiniteit genieten, waarbij afhankelijkheid voor de meeste staten een probleem is.

Vandaag de dag houden vele landen zich bezig met het uitwerken van projecten om de agro-voedselindustrie te herstructureren, zoals Brazilië zelf, dat overweegt te gaan investeren in de exploratie van aardgas voor de productie van meststoffen. Maar al deze projecten klinken werkelijk nutteloos in het licht van de dreigende voedselcrisis: zolang deze ideeën niet worden uitgevoerd, zullen honderden miljoenen mensen nu al honger lijden.

Natuurlijk gaat het niet alleen om meststoffen. Er is ook de kwestie van de granen, die de basis vormen van het voedsel in de wereld en die ook in Oost-Europa een van de belangrijkste productiebronnen vormen, vooral van tarwe en zonnebloemen. Veel landen zijn afhankelijk van Russische tarwe om hun voedselsituatie stabiel te houden. Rusland neemt bijvoorbeeld meer dan 22% van de in Egypte verbruikte tarwe voor zijn rekening. Onder druk van de sancties voert het Afrikaanse land nu meer in uit India, dat ook een belangrijke producent is, maar dat op zijn beurt voor 24% van zijn binnenlandse consumptie afhankelijk is van Russische zonnebloemen, omdat het ook getroffen wordt door de graanembargo’s. Deze situatie toont aan hoe er voor de opkomende landen geen oplossing lijkt te zijn buiten het einde van de conflicten en de sancties.

Volgens de prognoses van de Bank en van andere deskundigen die zich over deze kwestie hebben uitgesproken, zullen de voedseltekorten in de wereld zeker leiden tot grootschalige politieke crises, met de opkomst van burgeroorlogen en gewapende conflicten over voedselbronnen. In de afgelopen jaren hebben wij de voedselprijzen verschillende malen als doorslaggevende factoren voor politieke veranderingen gezien. Dit was bijvoorbeeld een van de belangrijkste argumenten voor sommige van de kleurenrevoluties die plaatsvonden tijdens de “Arabische Lente”, toen externe agenten de plaatselijke bevolking ophitsten om de straat op te gaan om te protesteren tegen de economische situatie van hun landen – die, toeval of niet, alleen maar verslechterde na het succes van deze regimewisselingen.

Nu zijn er nog veel angstaanjagender voorspellingen over dit probleem. Als wij denken aan een mogelijke situatie van algemene hongersnood in de opkomende landen op alle continenten, kunnen wij dicht bij enkele van de grootste gevallen van politieke en militaire instabiliteit in de geschiedenis zijn.

Tegenover dit alles lijkt er dus een nieuwe situatie van humanitaire crisis te ontstaan als gevolg van het conflict dat Kiev, door zijn gehoorzaamheid aan het Westen, voortzet, zelfs zonder vooruitzichten op overwinning. De beëindiging van het conflict en de opheffing van de westerse sancties zullen de graan- en meststoffenstromen stabiliseren, waardoor de wereldwijde crisis wordt verlicht en economische herstelprojecten van de opkomende landen mogelijk worden.

Copyright © 2022 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

OEKRAÏNE CONFLICT DOSSIER

5 tekenen dat zij een voedselcrisis aan het CREËREN zijn

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: