Vóór de Industriële Revolutie waren de meeste mensen bezig met landbouw. Onze relatie met de natuur was rechtstreeks. Binnen slechts enkele generaties echter is voor veel mensen over de hele wereld de band met het land verbroken. Voedsel komt nu voorverpakt aan (vaak voorgekookt), geconserveerd met chemicaliën en bevat schadelijke pesticiden, microplastics, hormonen en/of allerlei andere verontreinigende stoffen. Wij krijgen ook een beperkter menu voorgeschoteld van calorierijk voedsel met een lager gehalte aan voedingsstoffen, schrijft Colin Todhunter.
Vóór de Industriële Revolutie waren de meeste mensen bezig met landbouw. Onze relatie met de natuur was rechtstreeks. Binnen slechts enkele generaties echter is voor veel mensen over de hele wereld de band met het land verbroken. Voedsel komt nu voorverpakt aan (vaak voorgekookt), geconserveerd met chemicaliën en bevat schadelijke pesticiden, microplastics, hormonen en/of allerlei andere verontreinigende stoffen. Wij krijgen ook een beperkter menu voorgeschoteld van calorierijk voedsel met een lager gehalte aan voedingsstoffen.
In het Journal of South Asian Studies van 2017 schrijven Marika Vicziany en Jagjit Plahein dat boeren al millennia lang maatregelen nemen om de droogte te beheersen, granen verbouwen met lange stengels die als veevoer gebruikt kunnen worden, zich bezighouden met teeltpraktijken die de biodiversiteit bevorderen, de bodem- en waterconservering etno-engineeren en gebruik maken van collectieve verdelingssystemen.
De boeren kenden hun micro-omgeving, zodat zij gewassen konden planten die op verschillende tijdstippen rijp waren, waardoor een snellere vruchtwisseling mogelijk werd zonder de bodem uit te putten.
Experimenteren en innoveren waren de sleutel. Twee termen waar moderne agro-industrieën zich op beroepen, maar iets waar boeren al generaties lang mee bezig zijn.
Veel boeren gebruikten ook het “insectenevenwicht” en hun kennis van welke insecten plagen van gewas-predatoren doden. Voedsel- en beleidsanalist Devinder Sharma zegt dat hij in India vrouwen heeft ontmoet die 110 niet-vegetarische en 60 vegetarische insecten kunnen identificeren.
Complexe, zeer nuttige traditionele kennissystemen en ecologische praktijken op de boerderij worden uitgehold naarmate de boeren de controle over hun productiemiddelen verliezen en afhankelijk worden van merkgebonden producten, waaronder vercommercialiseerde bedrijfskennis.
Boeren in plaatsen als Nederland worden er nu van beschuldigd het milieu schade toe te brengen door de uitstoot van kooldioxide en stikstofoxide. Hoewel de Nederlandse boeren op de korrel worden genomen, zien wij ook een aanval op de grote veevoeder- en vleesproducenten. Er zijn niet veel kleine landbouwbedrijven meer in Nederland en de meeste veehouderijen zijn geconcentreerde voederbedrijven.
De landbouwsector in Nederland is zeer veeteeltintensief en er schijnt een beleid te zijn om de vleesindustrie in dat land te verkleinen. Boeren hebben te horen gekregen dat ze uit de landbouw moeten stappen of moeten overschakelen op het verbouwen van gewassen.
In plaats van dat de autoriteiten een geleidelijke verschuiving naar biologische, agro-ecologische landbouw vergemakkelijken en een nieuwe generatie voor de sector aantrekken, dreigen de boeren verdreven te worden.
Maar de Nederlandse boeren zijn niet de enigen die in de vuurlinie liggen. Ook in andere Europese landen protesteren boeren omdat verschillende beleidsmaatregelen het hun steeds moeilijker maken om in hun levensonderhoud te voorzien.
Er lijkt een gezamenlijke inspanning te worden ondernomen om het boerenbedrijf voor veel boeren financieel onrendabel te maken en hen van hun land te verwijderen. De boerenprotesten in Europa volgen in het kielzog van het massale verzet van Indiase boeren tegen door het bedrijfsleven gesteunde wetgeving, die een versnelde drang zou hebben gezien om veel boeren die toch al in financiële nood verkeerden, uit het boerenbedrijf te duwen.
Boer Bill
De grootste eigenaar van particuliere landbouwgrond in de VS – Bill Gates – heeft een visie op de landbouw: een van chemicaliën afhankelijke, van het bedrijfsleven afhankelijke, één-wereld-landbouw (Ag One initiatief) om de wereldwijde toeleveringsketens van conglomeraten te vergemakkelijken. Met dit initiatief worden inheemse kennis en praktijken terzijde geschoven ten gunste van de kennis van het bedrijfsleven en een verdere kolonisatie van de landbouw in de wereld.
Gates’ verzelfstandiging van de kleinschalige landbouw is verpakt in filantropische termen – het “helpen” van boeren in plaatsen als Afrika en India. Het heeft tot nu toe niet goed uitgepakt, als we kijken naar de door Gates gesteunde Alliance for a Green Revolution in Africa (AGRA), die in 2006 is opgericht.
Uit de eerste grote evaluatie van de inspanningen van AGRA om de landbouw met hoge inputs in Afrika uit te breiden, bleek dat die – na 15 jaar – mislukt was. Nu er bezorgdheid is geuit over onder andere het gebruik van gevaarlijke pesticiden, minder dan indrukwekkende opbrengsten, de privatisering van zaden, de afhankelijkheid van bedrijven en de schuldenlast van boeren, kunnen we meer van hetzelfde verwachten onder het Ag One initiatief.
Maar de ultieme hoogtechnologische visie voor de landbouw is boerderijen zonder landbouwers, die grotendeels onder toezicht staan van bestuurdersloze voertuigen en AI-gestuurde sensoren en drones die verbonden zijn met een infrastructuur in de cloud. Bedrijven als Microsoft zullen veldgegevens oogsten over zaden, bodemkwaliteit, historische gewasopbrengsten, waterbeheer, weerpatronen, grondbezit, agronomische praktijken en dergelijke.
Techreuzen zullen de controle krijgen over miljardendollar-markten voor gegevensbeheer die de behoeften van institutionele grondbeleggers, de agro-industrie en monopolistische e-commerce platforms faciliteren. Onder het mom van “gegevensgestuurde landbouw” zullen particuliere bedrijven de situatie van de boeren beter voor hun eigen doeleinden kunnen uitbuiten.
Met de promotie van synthetisch vlees uit laboratoria, waarvoor investeerders grote belangstelling hebben, denken Gates en de agro-industrie ook aan een grotendeels “klimaatvriendelijke” dierloze landbouw, die volgens hen zal resulteren in het vrijmaken van uitgestrekte stukken landbouwgrond (wij kunnen alleen maar speculeren voor wat).
Het valt nog te bezien hoe energie-efficiënt, milieuvriendelijk en gezondheidsvriendelijk de laboratoria voor synthetisch vlees zijn, wanneer zij eenmaal op industrieel niveau zijn opgeschaald.
Tegelijkertijd zal de industriële landbouw gebruik maken van nieuwe technologieën – zonder boeren – en nog steeds afhankelijk zijn van landbouwchemicaliën die afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen (met alle gezondheids- en milieuproblemen van dien) en het gebruik ervan opvoeren, en gericht blijven op aanvoerketens met lange lijnen, waarbij voedsel onnodig over de hele wereld verscheept wordt.
Een hoog-energetisch systeem dat afhankelijk is van de olie en het gas die de kolonisatie van het voedselsysteem (“globalisering”) door agro-industriële conglomeraten hebben aangewakkerd. Bovendien zullen de nieuwe, mensloze technologieën op de landbouwbedrijven energie-intensief zijn om te gebruiken en zullen zij voor hun productie afhankelijk zijn van milieuvernietigende winning van eindige hulpbronnen zoals lithium, kobalt en andere zeldzame aardmetalen.
Energiezuinige agro-ecologische benaderingen, gebaseerd op de beginselen en praktijken van lokalisatie, lokale markten, authentieke regeneratieve landbouw en goed bodembeheer (dat een doeltreffende en ecologisch verantwoorde opslag van stikstof en koolstof waarborgt), zijn de sleutel tot echte duurzaamheid op lange termijn in de voedselproductie.
Velen die tot de lobby van de agro-industrie behoren, hebben de aandacht op Sri Lanka gevestigd in een poging om aan te tonen dat biologische landbouw alleen maar tot rampen kan leiden. Een overgang naar biologische landbouw moet geleidelijk gebeuren, niet in de laatste plaats omdat de regeneratie van de bodem niet van de ene dag op de andere kan gebeuren. Hoe dan ook, het artikel “Sri Lanka Faces Food Crisis – No, It’s Not Due to Organic Farming” dat onlangs op de website van The Quint verscheen, onthult waarom dat land werkelijk in een crisis terecht is gekomen.
De Grote Weigering
Het neoliberale programma dat in de jaren tachtig wortel geschoten heeft, is nu in een met schulden overladen, inflatoire impasse terechtgekomen. Als reactie daarop is het kapitalisme begonnen aan een “Grote Reset”, waarbij de transformerende technologie zeer sterk op de voorgrond treedt onder het mom van een “4e Industriële Revolutie”, die een “Brave” nieuwe morgen voor iedereen belooft.
Er zijn echter diepgewortelde zorgen over de manier waarop deze technologie gebruikt zou kunnen worden om hele bevolkingsgroepen in de gaten te houden en te controleren, vooral nu wij getuige zijn van een meedogenloze economische herstructurering en een toenemende beknotting van de persoonlijke vrijheden. Waar het neoliberalisme het individualisme bevorderde, eist het “nieuwe normaal” strikte naleving – individuele vrijheid zou een bedreiging vormen voor de “nationale veiligheid”, de “volksgezondheid” of de “veiligheid”.
Er is ook bezorgdheid over economische ineenstorting, oorlog en de blootstelling van een voedselsysteem aan energieprijsschokken, onderbrekingen in de toeleveringsketen en speculatie op de grondstoffenmarkt.
In Mali heeft Nyeleni – de internationale beweging voor voedselsoevereiniteit – in 2015 The Declaration of the International Forum for Agroecology. uitgebracht.
In de Declaration staat het volgende:
“Essentiële natuurlijke hulpbronnen zijn vercommercialiseerd, en de stijgende productiekosten drijven ons van het land. Het zaad van de boeren wordt gestolen en tegen exorbitante prijzen aan ons terugverkocht, gekweekt als variëteiten die afhankelijk zijn van dure, verontreinigende agrochemicaliën.”
Het voegt eraan toe:
“Agro-ecologie is politiek; zij vereist dat wij de machtsstructuren in de maatschappij aanvechten en veranderen. Wij moeten de controle over zaden, biodiversiteit, land en grondgebieden, wateren, kennis, cultuur en gemeengoed in handen leggen van de volkeren die de wereld voeden.”
De Declaration maakte duidelijk dat het heersende kapitalistische voedselsysteem ter discussie gesteld en overwonnen moest worden.
In zijn analyse van de mogelijkheden om de kapitalistische orde uit te dagen, stelde Herbert Marcuse in zijn beroemde boek “One-Dimensional Man” uit 1964 het volgende:
“Een comfortabele, soepele, redelijke, democratische onvrijheid heerst in de geavanceerde industriële beschaving, een teken van technische vooruitgang.”
Vandaag, zouden wij kunnen zeggen – heerst er een ongemakkelijke, ongepolijste, onredelijke, ondemocratische onvrijheid, een teken van een opkomende techno-dystopie.
Marcuse vond dat de naoorlogse massacultuur de mensen onderdrukt en onkritisch had gemaakt. Zij waren een afspiegeling van een eendimensionaal systeem, gebaseerd op de consumptie van handelswaar en de effecten van de moderne cultuur en technologie, die dienden om afwijkende meningen te temperen.
Het controlerende karakter van de technologie dringt vandaag door in alle aspecten van het leven. Maar of het nu gaat om boerenprotesten in Europa en India, de opmars van een politieke agro-ecologie, truckers die in Canada de straat op gaan of gewone mensen die protesteren tegen een snel oprukkend autoritarisme in de westerse samenlevingen, veel mensen over de hele wereld weten dat er iets ernstig mis is.
Om met Marcuse te spreken: wij zien een “grote weigering” – mensen die “nee” zeggen tegen allerlei vormen van onderdrukking en overheersing – tentakels van een economisch systeem in crisis.
“granen verbouwen met lange stengels die als veevoer gebruikt kunnen worden”
Zal ik om me maar niet dood te ergeren aan het voeren van dit onnatuurlijke spul aannemen dat dit een kennisgebrek van de schrijver is?
De agrariër die nog wel wil màg geen heirloomzaden (die lokaal generatie na generatie verbeterden aan de lokale omstandigheden) meer oogsten voor het volgende seizoen Verplicht GMO zaad van de beruchte bedrijven.
Ik heb een voorraad “goud” in handen aan verzamelde heirloomzaden. Druk doende het proces van eigen zaadwinning onder de knie te krijgen (en dat is soms best complex nu wij niet meer van ouder op kind de kennis overgedragen krijgen). Zoveel mogelijk bij oudere mensen in de leer èn we moeten Billy onschadelijk maken voordat er voorgoed niets meer te oogsten valt en Klaussje voordat we geen grond meer hebben om te bewerken.
Konden we maar in een tijdmachine 150 jaar terug in de tijd.
Hier idem. Ik verbouw vrijwel al mijn eigen groente. Voornamelijk ‘heirloom’ varianten en probeer zoveel mogelijk het zaad weer te verzamelen. Ik heb ook een flinke voorraad zaden aangelegd; vacuum geseald en in het donker opgeslagen, die blijven nog jaren bruikbaar.
Zelf drogen en inmaken van groente helpt ook.
Als je wat ruimte hebt, houd je eigen kippen. Vlees, eieren en veren kunnen worden gebruikt. Als je niet heel veel ruimte hebt kun je overwegen om konijnen of cavia’s te houden. Ja, ik weet dat ze schattig zijn, maar ze zijn ook goed eetbaar en planten zich snel voort. Bovendien zijn ze gemakkelijk te voeren
“Konden we maar in een tijdmachine 150 jaar terug in de tijd.”
Wel…De Amish leven zo…
Landbouw is de motor van onze economie.
Al dat computerisering van de landbouw en veeteelt gaat van zelf naar de knoppen. Want al gebruik je het selflearningsysteem, het blijft altijd op de oude basis werken. Je hebt constant veel meer energie nodig en het moet constant aan het internet verbonden zijn. Die elektromagnetische stralingen van o.a. de landbouwvoertuigen draadloos te kunnen aansturen, zijn funest voor al het leven en zal ervoor zorgen dat de zaden niet of steeds slechter ontkiemen en/of niet goed meer groeien en/of alle insecten voor de verstuivingen/bevruchtingen weg blijven of er aan dood gaan, waardoor de opbrengsten steeds verder zullen terug lopen. Hoe langer ze hiermee gaan werken, zal elk jaar minder opbrengsten geven. Het vercommercialiseren zorgt ervoor dat het schaars wordt, want dat drijft de verkoop prijs op. Waar iedereen toch van afhankelijk van is. Terwijl de natuur juist voor overvloed zorgt. Iets vercommercialiseren is niets anders dan egoïsme, want door het zo het gewas aan te passen, dat het gepatenteerd kan worden of zaadloos wordt. Wordt de markt gemonopoliseerd. Dit is ook een vorm van genocide tegen de mensheid. Alle productie vormen zijn al zo aangepast dat enkel nog maar kwantiteit de hoofdrol speelt en niet meer de kwaliteit.
Neem als voorbeeld de tomaat. Vroeger had een tomaat smaak en deze smaak is in de productie bedrijven verdwenen, omdat de tomaten al geplukt worden als ze nog groen zijn. Die worden dan vanzelf rood. Maar smaken naar water, dus bijna smaakloos. Zou jij ze zelf kweken en zij pas plukken als ze mooi rood zijn, dan smaakt de tomaat 10x beter en heeft het ook al zijn vitamines en mineralen erin, zoals vroeger. Dit geldt voor veel meer groente en fruit wat nu in de supermarkten ligt. Alles is nu al gericht op massa, want dan is het nog lonend voor de boeren. Door al die wetgevingen erom heen, moeten ze wel het kunstmatige opkweken met zo’n enorme snelheid, waardoor de plant geen tijd meer krijgt om nog de benodigde mineralen en vitamines op te nemen. Het voedt ons dan ook niet meer, het is enkel maagvulling geworden.
Om toch aan voldoende vitamines en mineralen te komen, zijn we eigenlijk aangewezen op voedingssupplementen of we moeten het zelf weer gaan kweken. Maar dat laatste wordt steeds moeilijker voor de burgers gemaakt. Want dat betekent dat je onafhankelijk wordt van de vercommercialisering en dat wordt door de overheden steeds strenger gecontroleerd. Het is met elk onderwerp waar de politiek er gaat bemoeien en dan ervoor zorgt, dat alleen mega grote bedrijven het kunnen overleven door hun lobbygroepen. Doordat de wet aangepast wordt ten gunste van die megabedrijven en alle andere uiteindelijk verboden worden en zo van de markt afgedrukt worden.
´Doordat de wet aangepast wordt ten gunste van die megabedrijven en alle andere uiteindelijk verboden worden en zo van de markt afgedrukt worden.´
Op dit moment zijn er agrariërs die een deel van het land willen inrichten om gezonde groenten te gaan verbouwen, hetgeen wordt tegengehouden door ambtenaren met ´wetjes´ die aangeven dat dit niet mag en niet kan omdat het niet overeen komt met het ´bestemmingsplan´.
Konden alle boeren met elkaar nu maar abrupt met hun bedrijf stoppen. Gewoon om de wereld eens te laten zien hoe alles instort als er geen boeren meer bestaan. Dan hielden alle sukkels die de hongerwinter niet mee hebben gemaakt hun mond wel.
Mensen hebben geen idee wat er gebeuren gaat als er geen boeren meer zijn.
Maar misschien moeten ze dat ook een keertje meemaken. Dat hun familie sterft van de honger.
Dan krijgt Monsanto zijn zin. En Gates ook. En dan vreten alle mensen rotzooi.
https://www.discoverpermaculture.com/permaculture-design-course-2022-early-bird
De melk boeren zouden natuurlijk wel hun melk id riool of sloot kunnen laten lopen; een week lang…….
Maar slachtvee, megastallen en zo: boeren moeten emigreren naar Oostblok; waar geen beperkingen op productie zijn; en NL boeren meer dan welkom zijn.
Jammer dat de schrijver Bayer-Monsanto niet vermeldde in de scope.