Strategische reflecties vanuit Moskou

De betrekkingen tussen de VS en Rusland hebben een dieptepunt bereikt; het is zelfs erger dan gedacht. In gesprekken met hoge Russische functionarissen is het duidelijk dat de VS de eerstgenoemde als duidelijke vijanden behandelt. Om een indruk te krijgen, is het alsof een hoge Russische functionaris zou vragen: “Wat wil je van me?”. Het antwoord zou kunnen zijn: “Ik wou dat je doodging”.

De inherente spanning en het gebrek aan echte uitwisseling is erger dan tijdens de Koude Oorlog, toen de communicatiekanalen wel open bleven. Deze lacune wordt nog verergerd door het gebrek aan politieke scherpzinnigheid bij de Europese politieke leiders, met wie een gefundeerde discussie niet mogelijk is gebleken, schrijft Alastair Crooke.

Russische functionarissen erkennen de risico’s van deze situatie. Ze weten echter niet hoe ze dit moeten corrigeren. De teneur van het discours is ook afgegleden van regelrechte vijandigheid naar kleinzieligheid: De VS kan bijvoorbeeld arbeiders de toegang tot de Russische missie bij de VN ontzeggen om kapotte ramen te repareren. Moskou heeft dan – met tegenzin – weinig andere keus dan op een vergelijkbare kleinzielige manier te reageren – en zo raakt de relatie in een neerwaartse spiraal.

Er wordt erkend dat de opzettelijk venijnige ‘informatieoorlog’ volledig wordt gedomineerd door de westerse MSM – waardoor de sfeer nog verder verzuurt. En hoewel de verspreide westerse alternatieve media bestaan en in omvang en betekenis toenemen, zijn ze niet gemakkelijk te engageren (omdat ze zowel divers als individualistisch zijn). Ook het etiket ‘Poetin-apologeet’ blijft giftig voor alle autonome nieuwsleveranciers en kan de geloofwaardigheid in één klap tenietdoen.

In Rusland wordt begrepen dat het Westen momenteel in een ‘nepnormaliteit’ verkeert – een intermezzo in de eigen culturele oorlog (in de aanloop naar 2024). De Russen zien echter een aantal duidelijke parallellen met hun eigen ervaring van radicale burgerlijke polarisatie – toen de Sovjet-nomenklatura eiste dat men zich aan de ‘lijn’ van de partij zou houden, of anders zou worden gestraft.

Moskou staat open voor een dialoog met het Westen, maar de gesprekspartners hebben tot nu toe alleen zichzelf vertegenwoordigd en hebben geen mandaat. Deze ervaring leidt tot de conclusie dat het weinig zin heeft om ‘met je hoofd tegen de muur te bonken’ van een ideologisch gedreven westers leiderschap – Russische waarden zijn als een rode lap voor de westerse ideologische ‘stier’. Het is echter niet duidelijk of er te zijner tijd een mondige gesprekspartner (die zich kan engageren) in Washington aanwezig zal zijn om de telefoon op te nemen.

Desondanks wordt de vijandschap die in het Westen tegenover Rusland wordt geprojecteerd gezien als zijnde positiefe aspecten te hebben, maar ook als met grote risico’s (het ontbreken van verdragen over het gebruik en de inzet van wapens). Gesprekspartners benadrukken hoe de westerse minachting voor de Russen – plus de expliciete vijandschap – Rusland uiteindelijk in staat heeft gesteld om de europeanisering van Peter de Grote achter zich te laten. Die laatste episode wordt nu gezien als een afleiding van de ware bestemming van Rusland (maar wel een die moet worden gezien in de context van de opkomst en opkomst van de post-Westfaalse Europese natiestaat).

De vijandigheid van de Europeanen tegenover het Russische volk (en niet alleen tegenover het Russische bestuur) heeft Rusland ertoe aangezet om weer ‘zichzelf te zijn’, wat het land zeer ten goede is gekomen. Toch geeft deze verschuiving aanleiding tot een zekere spanning: het is duidelijk dat westerse ‘haviken’ de Russische scène voortdurend scannen om een gastheer te vinden binnen het politieke lichaam waarin ze de kiemen van hun gewapende Nieuwe Morele Orde kunnen inbrengen – hun doel is om de Russische samenleving vast te wurmen en te fragmenteren.

Het is dan ook onvermijdelijk dat expliciete westerse culturele gehechtheid een zekere voorzichtigheid oproept bij de mainstream ‘patriottische stroming’. De Russen (vooral in Moskou en Sint Petersburg) die naar de Europese cultuur neigen, voelen spanning. Zij zijn vis noch gevogelte: Rusland beweegt zich in de richting van een nieuwe identiteit en ‘manier van zijn’, terwijl de Europeanen toekijken hoe hun oriëntatiepunten vervagen. Over het algemeen wordt de verschuiving gezien als onvermijdelijk en als een echte Russische renaissance en een gevoel van vertrouwen.

De opleving van religie, zo werd ons verteld, is spontaan ontstaan toen de kerken weer opengingen na het einde van het communisme. Er zijn veel nieuwe kerken gebouwd (ongeveer 75% van de Russen beweert tegenwoordig orthodox te zijn). In zekere zin heeft de orthodoxe ‘renaissance’ iets eschatologisch – deels uitgelokt door wat iemand de antagonistische ‘eschatologie van de regels’ noemde! Opvallend weinig gesprekspartners rouwden om seculiere ‘Russische liberalen’ (die Rusland hadden verlaten) – ‘opgeruimd staat netjes’ (hoewel sommigen terugkomen). Er is hier een element van de zuivering van de samenleving van de ‘verwestering’ van de vorige eeuwen – hoewel ambivalentie onvermijdelijk is: de Europese cultuur – ten minste in termen van filosofie en kunst – was en is een ingebed onderdeel van het Russische intellectuele leven en staat niet op het punt te verdwijnen.

Het politieke domein

Het is niet gemakkelijk om aan te geven in welke zin de ‘absolute’ Russische overwinning in Oekraïne is samengesmolten met de notie van de zich ontvouwende heropleving van het nieuwe Russische zelfbewustzijn. De overwinning in Oekraïne is op de een of andere manier gelijkgesteld aan een metafysische lotsbestemming – als iets dat zeker is en zich ontvouwt. De Russische militaire leiding is (begrijpelijkerwijs) zwijgzaam over de waarschijnlijke structurele/ institutionele uitkomst. De gesprekken (in de tv-programma’s) gaan echter meer over de vetes en verdeeldheid die Kiev verscheuren, dan over details van het slagveld zoals tot nu toe.

Het is duidelijk dat de NAVO in Oekraïne volledig is verslagen. De omvang en diepte van het NAVO-fiasco was misschien een verrassing in Rusland, maar wordt op de een of andere manier gezien als een bewijs van het Russische aanpassingsvermogen en de technologische innovatie in allarms integratie en communicatie. Absolute overwinning’ kan worden opgevat als ‘op geen enkele manier’ zal Moskou toestaan dat Oekraïne opnieuw een bedreiging wordt voor de Russische veiligheid.

Russische functionarissen zien zowel Oekraïne als de oorlogen in het Midden-Oosten met Israël samengaan om het Westen in afzonderlijke, twistzieke sferen te verdelen – met het Westen op weg naar fragmentatie en mogelijke instabiliteit. De VS worden geconfronteerd met tegenslagen en uitdagingen die het verlies van afschrikking verder zullen onthullen – waardoor de Amerikaanse bezorgdheid over hun veiligheid verder toeneemt.

Moskou is zich ervan bewust hoezeer de politieke tijdgeest in Israël is veranderd (als gevolg van de radicale regering die werd geïnstalleerd na de laatste Israëlische verkiezingen), en dus van de daaruit voortvloeiende beperkingen voor politieke initiatieven van westerse staten. Het houdt de plannen van Israël met betrekking tot Zuid-Libanon nauwlettend in de gaten. Rusland werkt samen met andere landen om te voorkomen dat we afglijden naar een grote oorlog. Het bezoek van president Raisi aan Moskou vorige week was naar verluidt gericht op de alomvattende strategische overeenkomst waarover wordt onderhandeld en omvatte (naar verluidt) ook de ondertekening van een document over het tegengaan van westerse sancties die aan beide staten zijn opgelegd.

Wat de opkomende wereldorde betreft, neemt Moskou in januari 2024 het voorzitterschap van de BRICS op zich. Het is zowel een enorme kans om de multipolaire BRICS-wereld tot stand te brengen in een tijd van brede geopolitieke consensus in het Zuiden van de wereld – maar ook een uitdaging. Moskou ziet de kans die zijn voorzitterschap biedt, maar is zich er terdege van bewust dat de BRICS-staten verre van homogeen zijn. Wat de oorlogen in Israël betreft, heeft Rusland zowel een invloedrijke Joodse lobby als een Russische diaspora in Israël die de president bepaalde grondwettelijke verplichtingen oplegt. Rusland zal zich waarschijnlijk voorzichtig opstellen in het Israëlisch-Palestijnse conflict om de BRICS-cohesie te behouden. Een aantal belangrijke vormen van economische en financiële innovaties zullen voortkomen uit het Russische voorzitterschap van de BRICS.

En wat betreft het ‘EU-probleem’ van Rusland, in tegenstelling tot het zogenaamde ‘Ruslandprobleem’ van Europa, hebben de EU en de NAVO (na de Maidan) het Oekraïense leger opgebouwd tot een van de grootste en meest volledig met NAVO-uitrusting uitgeruste legers in Europa. Nadat Boris Johnson en Blinken hun veto hadden uitgesproken over de voorstellen voor een Oekraïens-Russische regeling in maart 2022 – en toen het onvermijdelijk werd dat er een langere en intensievere oorlog zou uitbreken – mobiliseerde Rusland zich en bereidde het zijn eigen logistieke bevoorradingsketens voor. EU-leiders ‘sluiten nu echter de cirkel’ door deze Russische militaire expansie (zelf een reactie op de NAVO-intensivering in Oekraïne) te zien als bewijs voor een Russisch plan om het Europese vasteland binnen te vallen. In wat een gecoördineerde inspanning lijkt, zoeken de westerse mainstream media naar alles wat ook maar in de verste verte lijkt op bewijs voor de vermeende ‘plannen’ van Rusland tegen Europa.

Dit spookbeeld van Russisch imperialisme wordt gesponnen om angst te zaaien onder de Europese bevolking en om te beweren dat Europa middelen moet inzetten om zijn logistiek voor te bereiden op een komende oorlog met Rusland. Dit is een nieuwe wending in die vicieuze cirkel van dreigende oorlog die slecht afloopt voor Europa. Er was – voor Europa – geen Russisch ‘probleem’ totdat de neocons de ‘opening’ van de Maidan aangrepen om Rusland te verzwakken.

Copyright © 2023 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

OEKRAÏNE CONFLICT DOSSIER

Wat niemand u vertelde over Oekraïne – Mindblowing!

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: