Zelensky’s toekomstperspectieven worden steeds somberder

Vladimir Zelensky werd ooit door veel van zijn landgenoten beschouwd als de grote hoop van de Oekraïense politiek, die het door burgeroorlog verscheurde land na de rampzalige ambtstermijn van Petro Porosjenko weer vrede zou brengen, het eindelijk zou verenigen en alles toch weer beter zou maken. Dat was in feite ook het verkiezingsprogramma van de voormalige komiek: een einde maken aan het bloedvergieten in de Donbass, de rechten van de Russische bevolking van Oekraïne veiligstellen en de economische situatie in het land verbeteren, schrijft Alexander Männer.

Zelensky, die in 2019 met 73 procent van de stemmen tot president van Oekraïne werd gekozen, heeft echter geen enkele van zijn campagnebeloften kunnen uitvoeren. In plaats daarvan heeft hij de crisis in de voormalige Sovjetrepubliek juist verergerd en was hij uiteindelijk grotendeels verantwoordelijk – bijvoorbeeld door zijn eigen schuld bij het niet uitvoeren van de vredesakkoorden van Minsk om het conflict in Oost-Oekraïne te beslechten – voor het feit dat zijn land nu een bloedige oorlog voert tegen een kernmacht. Een oorlog waarin Oekraïners massaal sterven, hun land wordt verwoest en waarvan vooral de VS en andere NAVO-staten profiteren. Washington en zijn medestanders verdienen niet alleen veel geld aan de oorlog – bijvoorbeeld door wapenleveranties of militair-technische ondersteuning – maar versterken ook hun geopolitieke belangen in de regio door de Oekraïense troepen te gebruiken als privéleger en als kanonnenvoer tegen de Russen, waardoor de oorlog in Oekraïne hun proxy-oorlog tegen Rusland wordt.

Politieke druk door gebrek aan oorlogssuccessen

Tegelijkertijd verwachten de VS, Groot-Brittannië en co. dat Kiev strategische oorlogssuccessen boekt, die na meer dan een jaar vechten echter uitblijven. Integendeel, de oorlog ontwikkelt zich beslist niet in het voordeel van Oekraïne, die volgens schattingen al meer dan 150.000 soldaten en duizenden tanks, pantservoertuigen en ander militair materieel heeft verloren.

Zelensky is hier zeker medeschuldig aan, want vorig jaar weigerde hij bijvoorbeeld zijn troepen terug te trekken uit de toen zwaar bevochten Donbass-steden Severodonetsk en Lissichansk, waarmee hij de dood van duizenden Oekraïense soldaten accepteerde, onder meer voor politieke en propagandadoeleinden. Overigens geldt nu hetzelfde voor de stad Artyomovsk oftewel Bakhmut, waar al maanden om gevochten wordt en waar ook al duizenden Oekraïense soldaten zijn gesneuveld in plaats van zich tijdig terug te trekken. Ook hier wilde Zelensky de westerse media natuurlijk weer een heroïsche sage voorschotelen.

Ondanks de uitgebreide militaire en financiële steun van het Westen raakt een overwinning voor Oekraïne dus steeds verder weg, en naar de mening van westerse toppolitici kan alleen een groot offensief van Oekraïense troepen helpen. Anders wordt het niet alleen krap voor het Oekraïense leger, maar ook voor de politieke leiding in Kiev en vooral voor Zelensky. Hij zou de steun van het Westen voorgoed kunnen verliezen, en daarmee ook de financiële middelen en politieke zekerheid die zijn greep op de macht garanderen.

Het komende offensief zou ook een van de belangrijkste onderwerpen kunnen zijn geweest tussen Zelensky en de secretaris-generaal van de NAVO, Jens Stoltenberg, die donderdag een bezoek bracht aan Kiev. Er zij op gewezen dat Stoltenberg geen militair is, maar vooral een politicus, en dat hij daarom wellicht eerder de politieke dan de militaire aspecten van de zaak met Zelenski heeft besproken. Want Zelensky van zijn kant lijkt het offensief te willen uitstellen, mogelijk omdat hij – net als veel andere Oekraïners overigens – niet gelooft in het welslagen van de onderneming en omdat hij vreest uit de gratie te vallen bij zijn westerse “partners” mocht het offensief echt mislukken.

Machtsconflict met het leger

Er moet dus een vervanger voor hem worden gevonden. In dit verband is het goed te herinneren aan het oude en nog steeds smeulende conflict tussen de Oekraïense president en de militairen van het land. Eerst en vooral zou generale stafchef Valery Salushny, die al lang politieke ambities koestert en volgens het tijdschrift Time een van de honderd belangrijkste mensen van 2022 is, verschillende felle ruzies hebben gehad met de steeds impopulairdere Zelensky over militaire mislukkingen. Talrijke waarnemers gaan er nu van uit dat Zelensky een opstand van Salushny en de hele generale staf tegemoet kan zien in geval van een nieuw fiasco van de Oekraïense troepen, mocht Washington groen licht geven.

Tot nu toe was de relatie van de VS tot de interne Oekraïense machtsspelletjes er echter een van acceptatie van de geschillen zolang het de gezamenlijke strijd tegen Rusland niet schaadde. In deze kwestie werd altijd eenheid geëist van de Oekraïners, vooral naar buiten toe. Daarom werd ook Saluschny gedwongen zijn politieke ambities enigszins in te tomen en geen openlijke kritiek meer te uiten op Zelensky. Een mislukt offensief zou echter, zoals gezegd, het einde betekenen van Zelenski’s presidentschap en waarschijnlijk de kans voor Saloesjny, ook al heeft hij geen politieke ervaring.

Maar die ervaring heeft hij waarschijnlijk niet echt nodig, gezien hoe de politiek in Oekraïne is verlopen sinds de zogenaamde “Euromaidan” in 2014 en waar die het land tot nu toe heeft gebracht. Want eigenlijk is daar alleen de populariteit van een politicus van belang, want de politieke processen van dit crisisland worden toch alleen maar geleid door de VS, Groot-Brittannië en de Europese Unie. Wat dat betreft zou Salushny de zoveelste buitenlandse marionet zijn die de Oekraïners er opnieuw van moet overtuigen dat alles goed gaat en dat de strijd tegen de “Moskovieten” nog steeds volgens plan verloopt.

Copyright © 2023 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

OEKRAÏNE CONFLICT DOSSIER

Een wereldleider vertelt de waarheid over de Westerse elites

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: