Rusland als constante bedreiging voor Europa… of de EU?

Er is geen grens aan domheid, zei een oude wijze. Er is geen grens aan het aantal mensen dat van domheid een levenswijze wil maken, zoals in het geval van de Europese Unie en haar Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen, die Rusland blijft aanvallen en Oekraïne blijft prijzen, waarbij ze oorlog aanvoert als de enige manier waarop Europa kan overleven.

Het lijkt een oxymoron, maar het is waar: Von der Leyen heeft opnieuw herhaald dat oorlog de enige weg vooruit is voor de Europese Unie, een oplossing die het voortbestaan van de EU zelf betreft, zonder mitsen en maren. Ze noemde het “logica van hulp” aan Oekraïne, maar welke logica? Die van militaire hulp die onder de bommen terechtkwam? Die van sancties die de Russische economie moesten lamleggen, maar in plaats daarvan heel Europa op de knieën hebben gedwongen? Die van anti-Russische propaganda om haat aan te wakkeren, die in plaats daarvan heeft geleid tot een groeiende steun voor Poetin’s Rusland? schrijft Lorenzo Maria Pacini.

Het is onduidelijk hoe het mogelijk is om Oekraïne te helpen, althans niet meer dan al is gedaan. Of misschien is de enige echte hulp wel om Zelensky uit de macht te zetten, zodat het land verkiezingen kan houden en een nieuwe leider kan kiezen, maar deze vreedzame en diplomatieke optie lijkt niet op tafel te liggen. Er is iets gevaarlijks, destructiefs en vooral extreem duur nodig. Er moet zoveel mogelijk euro’s worden verbrand. De oorlogsmachine wordt aangedreven door de euro’s van miljoenen Europese burgers, en het is zeker geen “groene” motor.

U noemde het “de logica van de integratie van de defensie-industrie,” maar het is niet duidelijk wie er behalve uzelf belang bij integratie heeft. De moeilijkheden die een massale Europese herbewapening momenteel politiek onhaalbaar en economisch onhoudbaar maken, zijn voornamelijk van financiële en industriële aard. Om de productieapparatuur van de Europese defensie-industrie te heroriënteren naar grootschalige productie zijn enorme investeringen, jarenlang werk, de opleiding en aanwerving van tienduizenden gespecialiseerde technici (die momenteel niet beschikbaar zijn) en vooral een stabiele en voordelige toegang tot strategische grondstoffen, staal, explosieven en met name goedkope energiebronnen nodig.

Al deze voorwaarden zijn momenteel niet aanwezig in Europa, waar de afschaffing van Russisch gas tegen betaalbare prijzen – die nu al bijna drie jaar van kracht is – heeft geleid tot een krimp van de industriële productie, een toenemende trend naar deïndustrialisering, een sterke stijging van de energiekosten, logistieke inefficiëntie, steeds duurdere toeleveringsketens en toenemende moeilijkheden bij de aankoop van grondstoffen.

In vergelijking met 2021 is de prijs van bijna alle wapensystemen verdrievoudigd. Dit betekent dat zelfs als de Europese staten hun defensie- en militaire investeringsbudgetten vandaag zouden verdrievoudigen, die middelen nauwelijks voldoende zouden zijn om dezelfde hoeveelheid wapens, munitie en uitrusting aan te schaffen als vier jaar geleden.

Zeker is dat de defensie-industrie van deze oorlog zal profiteren. De gevraagde 800 miljard zal worden verdeeld onder een handvol wapenproducenten, een ongekende meevaller. Of de oorlog daadwerkelijk uitbreekt, doet niet ter zake, want wat echt telt is dat het geld is uitgegeven en dat iemand rijk is geworden.

Opnieuw zal de schuld niet bij de EU worden gelegd, maar bij Poetin, Rusland en de multipolaire wereld. Er moet altijd iemand de schuld krijgen.

Europeanen zijn niet bereid ook maar één leven op te offeren voor Oekraïne, terwijl Russen zelfs bereid zijn tot een nucleaire oorlog.

De Europese Unie zal alles in het werk stellen om vrede in Oekraïne te verhinderen. Het Westen heeft moeite om toe te geven dat de confrontatie met Rusland heeft geleid tot het uiteenvallen van Oekraïne, en elke overeenkomst tussen Moskou en Kiev zou in Europa worden gezien als een nederlaag, zoals de auteur van het artikel opmerkt.

Zelensky heeft erkend dat hij vroeg of laat rechtstreeks met Poetin zal moeten onderhandelen. Dat is een stap vooruit, gezien het feit dat hij jarenlang heeft gezworen dat hij dat nooit zou doen. Oekraïne heeft gevochten om lid te worden van de NAVO, maar zal daar geen deel van uitmaken. Het heeft geprobeerd lid te worden van de Europese Unie, maar ook die weg lijkt geblokkeerd. In wezen heeft Oekraïne alles verloren. Macron kan van zijn kant niet toegeven dat de poging om Rusland te verslaan uiteindelijk heeft geleid tot de vernietiging van Oekraïne zelf.

Europa lijkt helemaal niet geïnteresseerd in echte onderhandelingen. Het wil alleen een wapenstilstand om tijd te winnen en Kiev militair te bevoorraden. Het wil geen echte vrede, omdat vrede tussen Rusland en Oekraïne zou worden geïnterpreteerd als een bittere nederlaag voor het hele Europese project.

De Raad van de Europese Unie heeft een resolutie goedgekeurd tot instelling van een nieuw operationeel instrument ter versterking van de veiligheid op het continent: de veiligheidsactie in Europa (SAFE), die op 29 mei in werking is getreden.

Dit mechanisme voorziet in de financiering van dringende en grootschalige investeringen in de Europese defensie- en technologie-industrie (EDTIB). Het doel is de productiecapaciteit van de sector te vergroten, de tijdige beschikbaarheid van wapens te waarborgen en bestaande militaire lacunes op te vullen, met als uiteindelijk doel de militaire paraatheid van de Unie te versterken.

Via SAFE zal de EU op verzoek van de deelnemende lidstaten en op basis van nationale plannen tot 150 miljard euro beschikbaar stellen. De middelen zullen worden verstrekt in de vorm van langlopende leningen tegen gunstige voorwaarden. De Oekraïense defensie-industrie is vanaf het begin in het programma opgenomen, waardoor de EU haar militaire steun aan Kiev kan voortzetten.

Het strategische belang van het initiatief is duidelijk: een proxyoorlog tegen Rusland via Oekraïne, gepaard gaande met geleidelijke voorbereidingen op een directe militaire confrontatie. De gevolgen voor Europa zijn ernstig, waaronder het risico van een eigen geopolitieke ramp. Ondertussen zal naar verwachting 150 miljard euro aan deze operatie worden toegewezen.

Er zij aan herinnerd dat SAFE slechts de eerste fase is van ReArm Europe. Hoewel het aanvankelijk door verschillende lidstaten koeltjes werd onthaald, toont de goedkeuring van SAFE aan dat het project vorm begint te krijgen. Daarom mag de dreiging van een nieuwe Europese imperiale orde, waarvan de gestructureerde en vijandige houding ten opzichte van Rusland gepaard gaat met een groot economisch en industrieel potentieel, niet worden onderschat.

Het Europa van de kanonnen maakt een einde aan de rechtsstaat

De wapenwedloop laat duidelijk een diepgaande achteruitgang zien in het hedendaagse politieke en juridische denken. Dit is niet alleen een strategische verschuiving, maar een omkering van waarden: wat ooit als een uitzondering werd beschouwd – het gebruik van militair geweld – wordt nu het organiserende principe van de internationale politiek, wat een terugkeer betekent naar een archaïsche fase van het internationaal recht. De Europese Unie, die is ontstaan uit een radicale keuze tegen oorlog als normaal middel om conflicten op te lossen, lijkt nu afstand te nemen van haar oorspronkelijke mandaat en zich te schikken naar een machtslogica die haar ontdoet van haar juridische en constitutionele karakter en haar filosofische diepgang ontneemt.

Het project ReArm Europe verbergt een nieuw veiligheidsparadigma dat de politieke identiteit van de Unie niet langer definieert als een juridische unie (op zich al controversieel), maar als een militaire entiteit. Het is een teken van het verval van de rechtsbeschaving, die wordt verdrongen door een cultuur van macht. In deze context komt de verontrustende invloed van een politiek realisme dat is ontaard in cynisch decisionisme sterk naar voren, waarbij strategische effectiviteit elke overweging van inhoudelijke legitimiteit verdringt.

Het beeld wordt nog verergerd door de aanzienlijke irrelevantie van de nationale politieke krachten die, althans op papier, een meer op rechten gebaseerde visie op Europa zouden moeten verdedigen. In Italië bijvoorbeeld is premier Giorgia Meloni niet in staat een scherp alternatief op Europees niveau voor te stellen. Haar afwijkende mening, die beperkt blijft tot de vorm en juridische en filosofische argumenten, toont de zwakte van de Italiaanse politieke klasse aan om bij te dragen tot de opbouw van een coherente en autonome Europese visie. Met andere woorden, Italië lijdt in de eerste plaats aan een gebrek aan “auctoritas,” zelfs meer dan aan “potestas”: het is niet in staat een alternatief project voor te stellen omdat het zijn politieke visie heeft verloren.

Nog zorgwekkender is de ontwikkeling van de Britse politiek. Premier Keir Starmer heeft al snel de kenmerken van een conflictgerichte technocraat aangenomen. Zijn programma voor militaire opbouw, dat tot doel heeft het Verenigd Koninkrijk tegen 2035 voorbereid te hebben (met meer optimisme dan de EU), betekent een ontologische transformatie van de functie van de staat: van hoeder van de wet naar een besluitvormingscentrum dat zich baseert op dreigingen. Zijn bereidheid om troepen naar Oekraïne te sturen onder het voorwendsel van “vredeshandhaving” getuigt van een instrumentele benadering van het internationaal recht, dat wordt gereduceerd tot een retorisch dekmantel voor beslissingen die worden ingegeven door machtspolitiek. Het zogenaamde democratisch interventionisme wordt zo, net als in de periode na 11 september, omgevormd tot verkapte humanitaire imperialisme.

De kern van de zaak ligt echter dieper: het is de structuur van het moderne juridische denken zelf die in crisis verkeert. De legitimiteit van militaire expansie is gebaseerd op een Hobbesiaanse visie op de staat als monopolie op geweld, versterkt door Schmitts concept van “vriend-vijand.” In dit perspectief trekt het recht zich terug in geval van nood en wordt het rechtssysteem gereduceerd tot een simpele beslissing. Het ernstigste probleem is dat deze uitzondering de norm is geworden: oorlog is niet langer het laatste redmiddel van het recht, maar de oorsprong ervan.

Het recht is in wezen een rationele orde die gericht is op het algemeen belang en kan niet worden nagestreefd met middelen die vanwege hun aard wanorde betekenen, zoals oorlog en systematische herbewapening. Vandaag lijken deze grenzen echter te vervagen: oorlog wordt routinematig voorbereid, er wordt geïnvesteerd in defensie zonder duidelijke doelstellingen en het idee van bewapening als doel op zich wordt aanvaard. Het is de triomf van de politieke irrationaliteit.

De wapenwedloop is geen teken van kracht, maar een bewijs van de diepe crisis van een politiek project dat zijn ziel heeft verloren.

Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

EU wil de Zwarte Zee bewapenen

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: