Oekraïne wankelt als proxy/coalitie oorlog uit elkaar valt

Ondergetekende is van plan om een breder artikel te schrijven over de steeds treuriger wordende staat van het Oekraïne-conflict, althans vanuit westers perspectief. In zeer korte tijd is de berichtgeving veranderd van aansporingen over de onvermijdelijkheid van Oekraïnes succes, naar strakke media-aandacht voor pietluttige delen van het conflict om Oekraïne af te schilderen als terrein winnende, naar nu niet alleen toegeven dat het grote Oekraïense tegenoffensief is mislukt, maar dat Oekraïne zelf in het defensief zal moeten gaan, schrijft Yves Smith.

We geven een heel kort overzicht van de stand van zaken en gaan dan verder met een vraag die, voor zover ik kan zien, zo goed als geen aandacht heeft gekregen.

Ik ben geen militair deskundige, maar voor zover ik kan zien lijkt de benadering van het Oekraïne-conflict met een proxy-oorlog + coalitiepartners uniek, zeker in grote oorlogen tussen grote mogendheden. En het heeft in het nadeel van Oekraïne gewerkt en maakt de slechte situatie vrijwel zeker nog erger.

Zoals verschillende verhalen in Links van vandaag beschrijven (Simplicius the Thinker zorgde voor een goede one-stop shopping), is Zelensky’s laatste wanhopige poging om dit jaar een financieringspakket voor Oekraïne van $ 60 miljard binnen te halen, mislukt. Zelfs diehard havik Lindsay Graham heeft eindelijk een oorlog gevonden die hij niet zo leuk vindt. De Republikeinen weigeren terug te komen op hun eis voor financiering van grenscontroles, meer verantwoording voor de uitgaven aan Oekraïne en een plausibel plan voor Oekraïne over hoe het de overhand zou krijgen. Het lijkt erg onwaarschijnlijk dat het geld voor Oekraïne zal worden goedgekeurd voordat het Congres met reces gaat, wat betekent dat de kwestie pas in het nieuwe jaar weer aan de orde zal komen. En twee keer “nee” gezegd, waarom zou Oekraïne dan een “ja” verwachten, of meer dan een veel kleinere toewijzing?

De EU haast zich ook om een financieringspakket voor Oekraïne goedgekeurd te krijgen, in dit geval 50 miljard euro. De Hongaarse president Viktor Orban is de grote tegenstander. Politico beweert dat Orban bereid zou zijn om zijn goedkeuring in te ruilen voor het vrijgeven van alle Hongaarse fondsen die de EU heeft achtergehouden. Maar vanaf vanochtend Europese tijd doet Orban nog steeds alsof hij moeilijk te krijgen is.

En zelfs als de EU erin slaagt om Orban in het gareel te krijgen, hebben verschillende EU-functionarissen gezegd dat Europa Oekraïne niet alleen kan financieren. Dus hoe zullen de kiezers reageren als ze zien dat de EU de geldkraan wagenwijd openhoudt terwijl de VS (die de hoofdrol speelde in Project Oekraïne) de kraan helemaal dicht lijkt te hebben gedraaid?

Zoals de New York Times meldt (Simplicius heeft weer een goede samenvatting), kunnen de VS niet eens met nieuw wensdenken komen.

Ze lijken te geloven dat als Oekraïne het maar lang genoeg volhoudt, Rusland zal verslappen of uitgeput zal raken en Oekraïne dan op de een of andere manier winst kan boeken zodat het eind 2024/2025 in een betere positie aan de onderhandelingstafel kan aanschuiven. Dit is een slechte herhaling van het voorstel van Mark Milley vanaf november 2022, dat toen ronduit werd afgekeurd, dat Oekraïne nog één offensief zou moeten proberen (wat een tegenoffensief in de lente had moeten zijn) en dan zou moeten onderhandelen vanuit een veronderstelde sterke positie. Onthoud hoe dat afliep:

De bijgewerkte versie is “vasthouden en opbouwen“. Uit de Times:

In de meeste oorlogen is de beperkende factor de militaire capaciteit. Het leger wordt verslagen, of de leiders geven zich over, of de twee partijen besluiten dat de kosten te hoog zijn geworden (of één partij heeft genoeg succes geboekt) zodat ze over vrede onderhandelen of de vijandelijkheden terugbrengen tot het niveau van schermutselingen.

Hier, meer als bij een stervende patiënt, vallen in Oekraïne meerdere systemen uit en is het mogelijk dat de gewapende capaciteit niet degene is die het tijdschema bepaalt. Mark Sleboda heeft erop gewezen dat Oekraïne, als het in het defensief gaat, heel lang stand zou kunnen houden zonder dat het veel middelen hoeft uit te geven. Douglas Macgregor, die Oekraïne regelmatig afschildert als een land dat de oorlog heeft verloren, is er bijna altijd snel bij om toe te voegen dat de Tweede Wereldoorlog voorbij was na de Slag om Koersk, maar dat het nog twee jaar duurde voordat het Duitse leger was verslagen.

Sleboda heeft er ook op gewezen dat politieke onrust in Oekraïne het einde zou kunnen versnellen, vooral omdat hij de Oekraïense strijdkrachten afschilderde als nog steeds erg hard vechtend, wat betekent dat ze nog steeds hoop houden op een soort van succes. Sleboda denkt dat een ineenstorting van het leiderschap of een verandering van het regime het moreel van Oekraïne en de toch al haperende rekrutering enorm zou kunnen verzwakken.

Andere systemen die afbreken zijn overheidsfinanciering en de binnenlandse economie. Het verlies van buitenlandse steun zal het gat in de Oekraïense begroting tot een gapende afgrond maken. Het IMF dringt er (grappig of pathetisch) bij Oekraïne op aan om de belastingen te verhogen. Het is waarschijnlijker dat Oekraïne zijn uitgaven zo goed mogelijk zal beperken en een tekort zal aanleggen. Oekraïne lijdt nu al onder een inflatie van 30%. Die zal nog veel verder oplopen en de munteenheid zal dalen, waardoor het duurder en moeilijker wordt om importproducten te kopen.

Ook de economie was er op de korte en lange termijn slecht aan toe. Veel bedrijven zijn uitgehold door de dienstplicht. Veel akkers zijn naar verluidt ook overwoekerd. Burgers zijn naar Europa gevlucht en komen niet meer terug. Geld om de Russische schade aan het elektriciteitsnet te herstellen is afgelopen winter grotendeels geplunderd.

De status van Oekraïne als proxy van grote rijke landen betekende volgens sommige maatstaven dat het land was opgeblazen tot een onhoudbaar niveau, net als een van steroïden afhankelijke bodybuilder of een sciencefictionfiguur die is uitgerust met een exoskelet. Vergeet niet dat, afhankelijk van hoe je het telt, de VS en de NAVO drie of zelfs vier Oekraïense legers vormden. Het is dus niet moeilijk om te denken dat de militaire hypertrofie nog meer maatschappelijke schade heeft aangericht dan je normaal in een oorlog ziet (behalve het Carthago/Gaza zout-de-aarde type), zoals geïllustreerd wordt door de intensivering van de demografische ramp van Oekraïne. Dus een plotselinge vermindering van steun van dit superhoge niveau zal waarschijnlijk klipeffecten hebben, ook onverwachte.

Ja, er zijn veel gevallen van staten die coalities vormen om een vijand te verslaan. Europese landen en Rusland tegen Napoleon. De Geallieerden tegen de As in de Tweede Wereldoorlog. Maar dit waren gevallen van strijdkrachten die werden gevormd en gefinancierd door staten die, met hun eigen commandanten, naar het conflict werden gestuurd, hopelijk met een verstandig plan en verdeling van verantwoordelijkheden onder de belangrijkste strijdkrachten.1

De VS en de NAVO stelden het grootste land van Europa, Oekraïne (ex Rusland zelf), samen om als proxy op te treden in de strijd tegen Rusland. Omdat het Westen ervan uitging dat Rusland zwak en incompetent was, geloofde het verder dat Rusland gekoeioneerd of verder uitgeput kon worden, zodat Poetin eruit getrapt zou worden en vervangen door een volgzamer leider.

Nogmaals, voor zover ik kan nagaan, hebben Washington en zijn vrienden niet serieus nagedacht over het idee van een oorlog in Oekraïne op een veel grotere schaal dan de Donbass-militie, versterkt met wat Russische troepen en materieel (waarvan werd aangenomen dat Rusland het leverde2). Een indicator is de omvang van de Oekraïense troepen die zich in februari 2022 in Donbass verzamelden en waarvan algemeen werd aangenomen dat ze een grote campagne voorbereidden om de vervelende rebellen eindelijk te onderwerpen. Als mijn geheugen juist is, werd verwacht dat het troepenniveau in de orde van 100.000 tot 150.000 zou liggen. Onthoud dat Rusland troepen bij de grens heeft verzameld, net als in maart-april 2021. In 2022 dachten de VS dat het serieus was en een voorbode van een invasie, terwijl Oekraïne het zag als een 2021 als dreigingsvertoning. Oekraïne had ook reserves, dus het had de bemanning waarschijnlijk zonder veel problemen met nog eens 50% kunnen versterken. Mogelijk geloofden ze ook in de superioriteit van hun wapens en training.

Niettemin, als je uitgaat van de conventionele vuistregel dat de aanvaller 3x zoveel troepen moet hebben als de verdediger, suggereerden de cijfers van Oekraïne dat het verwachtte dat de verdedigers van Donbass maximaal 100.000 zouden zijn. Het lijkt er dus ook op dat een basisaanname van de VS/NAVO/Oekraïense strijdkrachten was (in ieder geval in termen van mankracht) dat Rusland geen zinvolle troepen zou sturen om de militieleden te versterken. Of anders gezegd, Rusland was niet bereid om een directe confrontatie aan te gaan en zou praktisch en qua uiterlijk beperkt zijn in de mate waarin ze stealthy steun konden bieden.

De korte versie is dat de VS en de NAVO veel meer kregen dan waar ze op gerekend hadden. En omdat dit een oorlog was waarbij ze hun eigen mensen of grondgebied niet riskeerden, konden ze weglopen als de situatie onhoudbaar werd.

Maar hoe speelt de coalitie een slechte rol in dit conflict?

Neem een paar voorbeelden: Alex Vershinin van RUSI wees er terloops op dat het Oekraïne-conflict een coalitieoorlog was, wat betekende dat Oekraïne (en de VS) de coalitie aan boord moesten houden. Dat resulteerde in nog meer vertekende optimistische verhalen over hoe de dingen gingen dan normaal lijkt in een oorlog, niet alleen voor het grote grijze publiek, maar ook voor functionarissen en leiders van de coalitie die normaal beter zouden moeten weten. Ik moet denken aan een scène in het boek Secrets van Daniel Ellsberg, waarin Ellsberg een korte ontmoeting heeft met Bob McNamara, ik geloof in een helikopter. Ellsberg vertelt hem in feite dat de dingen naar de kloten gaan. McNamara zegt dat hij dat verwachtte, stapt dan uit de helikopter en houdt meteen een vrolijke toespraak.

Hoe slecht dat ook klinkt, het is meer een functioneel verzinsel, ambtenaren die weten hoe het zit maar dit om politieke redenen in de doofpot stoppen, in plaats van besluitvormers die werken op basis van totaal verkeerde informatie. In het eerste geval zijn ze zich tenminste enigszins bewust van de risico’s die ze lopen.

De VS wisten dat Oekraïne een enorme PR-operatie had en ook nog eens fabelachtig corrupt was. Tot ver in de oorlog namen de VS en de NAVO alle informatie van Oekraïne klakkeloos aan, ook al hadden we de mogelijkheid om op zijn minst een redelijk deel te controleren en vragen te stellen. Maar iedereen leek te geloven dat het dappere Oekraïne de kwaadaardige Poetin zou verslaan en het gedrag eromheen werd een routine.

Een ander voorbeeld is de manier waarop de coalitieplannen in het openbaar werden getelegrafeerd. Oekraïne maakte duidelijk wat het wilde bereiken met zijn Grote Tegenoffensief. Het presenteerde zelfs zijn strategie, dat het de Russische verdedigingslinies in het zuiden wilde doorboren, wat de Russische troepen zo zou terroriseren dat ze hun wapens zouden laten vallen en wegrennen. Herinner je je dit nog?

Deze manier van denken was zo komisch dat de Russen misschien dachten dat het een grote desinformatiecampagne was (vandaar de bouw van de enorme verdedigingslinies, alsof ze niet van plan waren zich te laten sussen), maar de rampzalige prestaties van Oekraïne tijdens het offensief suggereren sterk dat de te publieke presentatie min of meer juist was.

Op dezelfde manier gaven de grote ruzies tussen coalitieleden over wie welke wapens zou sturen en hoeveel opnieuw Rusland veel meer gemakkelijke informatie over plannen en materieel van de VS/NAVO dan het had moeten hebben.

In de wereld van ISR overschat ik misschien het belang van zichtbaarheid van informatie. Maar Rusland is en blijft behoorlijk gesloten als een kwestie van militaire discipline, zoals regelmatig werd bekritiseerd binnen Rusland voor de kosten van het slecht zijn in, of op zijn best onverschillig tegenover, PR. Maar het is moeilijk in te zien dat al dat gekibbel over hoe de oorlog gevoerd en uitgerust moest worden Rusland niet geholpen heeft, althans in de marge. En nu Project Oekraïne in een stroomversnelling zit, geeft het zeer publieke karakter van de geschillen Rusland weer een goed inzicht in de breder wordende breuklijnen.

___

1 Afgezien van zaken als prima-donna algemene ruzies (in de Tweede Wereldoorlog was er tenminste een opperbevel, en dus iemand die moest arbitreren), waren er gevallen van toevallige beslissingen over welke nationale strijdkracht wat deed, die ernstige problemen veroorzaakten. Big Serge beschreef hoe wie waar landde in Normandië een bijzaak was, met als gevolg dat de zwaar gemechaniseerde Amerikaanse troepen tegenover Franse heggen kwamen te staan, waar ze werden ingesloten, terwijl de Britse troepen in veel opener terrein terechtkwamen, waar de Amerikaanse voertuigen enorm effectief zouden zijn geweest.

2 Tenminste in 2014 en 2015 lijkt de mate van Russische steun voor de milities te zijn overdreven door de westerse pers. VN-inspecteur voor handvuurwapens Jacques Baud kreeg in 2014 de opdracht om Russische handvuurwapens te vinden in Oekraïne en kwam met lege handen te staan. Er was veel Sovjetmaterieel in Donbass… maar aan het begin van de oorlog weigerden veel reguliere Oekraïense troepen op landgenoten te schieten en lieten ze hun posten en materieel achter, en bovendien maakten de milities ook materieel buit in de strijd. Dus hoeveel Sovjetmaterieel daadwerkelijk uit Rusland kwam, is moeilijk vast te stellen.

Veel Oekraïners van Russische afkomst hebben ongetwijfeld familie in Rusland. Ik denk dat de Russische strijdkrachten gemakkelijk hadden kunnen toestaan dat leden van hun diensten op vrijwillige basis voor een bepaalde periode naar Oekraïne gingen. Er waren waarschijnlijk ook veel kleine groene mannetjes die advies gaven aan de milities. Maar Poetin wees herhaaldelijk verzoeken van militieleiders af om hun republiek bij Rusland te voegen; Minsk moest de manier zijn om de vervolging te beëindigen zonder ruzie te maken over grondgebied.

Copyright © 2023 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

OEKRAÏNE CONFLICT DOSSIER

Oekraïne zal “onvoorwaardelijk capituleren”

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: