Ongeacht hoe Israëls brute oorlog tegen de Gazastrook eindigt, lijkt één onbetwistbaar resultaat zich af te tekenen – de potentiële ondergang van de politieke carrière van premier Benjamin Netanyahu.
Afgezien van de onmiddellijke gevolgen van de door Hamas geleide Al-Aqsa Flood operatie, hebben Netanyahu’s problemen diepe wortels, die verweven zijn met zijn niet-aflatende pogingen om beschuldigingen van corruptie en mogelijke gevangenisstraf te voorkomen. Dit leidde ertoe dat hij de meest extreme, extreemrechtse regering in de geschiedenis van Israël vormde en indirect de weg vrijmaakte voor de historische operatie die het Palestijnse verzet op 7 oktober lanceerde, schrijft Thecradle.
Bibi’s politieke leven staat op het spel
Het militaire en veiligheidsapparaat van de bezettingsstaat, waarvan wordt aangenomen dat het niet werd verrast door de omvang van de gebeurtenissen op 7 oktober, had de dreigende onstabiliteit in de belegerde Gazastrook, de bezette Westelijke Jordaanoever en zelfs de in 1948 bezette gebieden aangevoeld.
De acties van extremistische ministers zoals minister van Financiën Bezalel Somotrich en minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir, die Netanyahu beschermde om de eenheid van zijn fragiele coalitieregering te bewaren, hebben ontegensprekelijk bijgedragen tot de opkomende crisis.
Te midden van het bloedbad en de verwoestingen van de voortdurende Israëlische aanval op Gaza, sijpelt de interne politieke crisis van Tel Aviv door in het mini-oorlogskabinet dat is samengesteld om de oorlog te leiden. De meningsverschillen tussen Netanyahu en militaire functionarissen, gekoppeld aan zijn aanvankelijke weigering om een humanitaire wapenstilstand en initiatieven voor vrijlating van gevangenen na te streven, wijzen op een crisis die in de premier zelf geworteld is.
De wanhoop van de premier om zich vast te klampen aan zijn politieke onschendbaarheid en gevangenschap te vermijden, heeft hem ertoe aangezet om de oorlog tegen Gaza te verlengen. Hij gelooft dat dit hem de tijd zal geven om een exit-regeling te treffen – waarschijnlijk onder steun van de VS – om een lot af te wenden dat vergelijkbaar is met dat van de voormalige premier Ehud Olmert na de agressie in Libanon in 2006. Dit ondanks de duizenden doden en gewonden onder de Israëlische troepen die het conflict heeft gekost.
Netanyahu is zich er terdege van bewust dat het uitschakelen van Hamas een onmogelijk doel is, maar gebruikt dit oorlogsdoel desondanks openlijk als dekmantel voor andere strategisch gunstige resultaten die hij nastreeft: controle over het gas van Gaza, Palestijnse verplaatsingsprojecten naar de Sinaï en Jordanië, aandringen op directe confrontaties tussen de VS en Iran en het afwerpen van zijn extremistische bondgenoten.
Likud’s interne strijd
Steunend op de hulp van Washington te midden van de preoccupatie van president Joe Biden met de presidentsverkiezingen van 2024, Europese sympathie verweven met de Israëlische gasbehoeften en Arabische uitingen van bezorgdheid zonder wezenlijke actie, is Netanyahu verwikkeld in een gok met een hoge inzet.
De mogelijke herbezetting van de kust van Gaza, met zijn gasrijkdom en strategische ligging – door sommige waarnemers steeds meer gezien als het eindspel van Israël in de oorlog – is een extra prijs voor Netanyahu, wiens politieke positie steeds kwetsbaarder wordt.
Afgezien van de onmiddellijke voordelen zou een heroprichting van een oud Israëlisch project – het Ben Gurionkanaal van Noord-Gaza naar Eilat – de regionale geopolitieke en geo-economische dynamiek opnieuw kunnen vormgeven door het Suezkanaal van Egypte te omzeilen.
Netanyahu’s grootste zorg is echter niet alleen de uitkomst van de oorlog of een afname van de internationale steun. Het is de dreigende breuk binnen zijn partij. De Likoed Partij erkent Netanyahu als de bron van een jarenlange politieke crisis, gekenmerkt door vijf onproductieve verkiezingen sinds 2019 en een steeds diepere politieke verdeeldheid in Israël.
De nalatenschap van de premier hangt nu precair in de balans terwijl de bezettingsstaat worstelt met de veelzijdige politieke, economische en veiligheidsrepercussies van zijn Gaza-oorlog.
De buitenproportionele militaire reactie van Israël tegen een overwegend burgerbevolking – meer dan 20.000 Palestijnen werden gedood in zes weken – heeft de veiligheidsomstandigheden van de bezettingsstaat verslechterd door de betrokkenheid van de As van Verzet van de regio, met name van Libanon’s Hezbollah, maar meer stoutmoedig van de door Ansarallah geleide strijdkrachten in Jemen.
Het groeiende sentiment binnen de Likud Partij is dat haar levensvatbaarheid aan de macht steeds meer afhangt van de afzetting van haar leider. Deze overtuiging werd versterkt door het recente voorstel van oppositieleider en Yesh Atid partijhoofd Yair Lapid. Lapid bood aan om deel te nemen aan een Likud-regering omdat Netanyahu die niet zou leiden.
Omgekeerd erkennen Netanyahu’s extreem-rechtse bondgenoten dat de huidige regering hun enige kans is om de macht te behouden en hun extremistische agenda’s uit te voeren. Ze gebruiken deze invloed om Netanyahu te dwingen financiële bijdragen aan religieuze partijen en instellingen te behouden, Joodse nederzettingen in bezet Palestijns land te legaliseren en misdaden tegen Palestijnen te verbergen – een factor die bijdraagt aan de Al-Aqsa Flood.
Netanyahu beseft dat de zichtbare betrokkenheid van de VS in zijn oorlog de zaken nog ingewikkelder zou kunnen maken. Biden is echter even voorzichtig met directe betrokkenheid, gezien de ernstige bedreigingen van en acties tegen Amerikaanse militaire bases in Irak en Syrië die rechtstreeks verband houden met Israëls escalaties in Gaza en aan de Libanese grens.
Al-Aqsa Flood is er ook in geslaagd om het Israëlisch-Saudische normaliseringsproject van het Witte Huis uit te stellen en bestaande projecten te temperen – in ieder geval totdat er een aanvaardbare Palestijnse regeling is getroffen. Elke betrokkenheid van de VS bij de oorlog in Israël zou de belangen van hun Russische en Chinese tegenstanders in heel West-Azië en daarbuiten aanzienlijk versterken.
Afwachtend spel in Washington
Met de komende presidentsverkiezingen kunnen de zittende Democraten wel eens moeite hebben om deze bedreigingen voor de regionale belangen van de VS het hoofd te bieden. Terwijl de publieke opinie zich scherp keert tegen de wreedheden van Israël in Gaza, groeit de binnenlandse ontevredenheid over Biden’s voortdurende verzoeken om militaire en financiële hulp aan Oekraïne en Israël – zoals zijn laatste oproep voor $106 miljard aantoont.
De uitdagingen voor Biden worden alleen maar groter door zijn toch al gespannen relaties met de regering van Netanyahu. Vóór 7 oktober bestonden die spanningen omdat de Israëlische premier en zijn extremistische bondgenoten weigerden om zelfs maar een tweestatenoplossing te overwegen. Washington ziet Netanyahu als een belangrijk obstakel voor elke politieke oplossing in bezet Palestina.
Als de regering Biden de basis kan leggen voor een tweestatenoplossing – hoe ongrijpbaar en onwaarschijnlijk die ook is – kan ze dit politiek uitbuiten en een “overwinning” behalen. Netanyahu van zijn kant wil de Gazaanse agressie verlengen totdat Washington toegeeft aan zijn agenda of totdat er een verandering komt in het Witte Huis.
Ondanks het feit dat sommige regionale en westerse actoren erop rekenen dat de uitkomst van de oorlog de weg vrijmaakt voor hervatting van de besprekingen over een permanente vredesregeling, heeft het Israëlische leger nog geen substantiële overwinning behaald op Hamas. Ondanks het toenemende extremisme na de Al-Aqsa Flood, gaan er in Israël nog steeds stemmen op die de land-voor-vrede vergelijking onderschrijven, met name van oppositieleider Yair Lapid.
Met een evenwicht tussen impasse en kansen zijn de huidige inspanningen erop gericht om alle partijen naar een regeling te leiden. Tijd wordt echter een kritieke factor voor het Witte Huis.
De talloze uitdagingen voor de bezettingsstaat, van het confronteren met dreigingen van de As van Verzet in West-Azië en het tegengaan van de Chinese en Russische invloed tot het overwinnen van de politieke aansprakelijkheden van de regering Netanyahu, wegen zwaar. De mogelijke gevolgen van een mislukking van Netanyahu zijn groot en geen enkel geopolitiek project zal de gevolgen kunnen verhullen.
Netanyahu’s kop gaat rollen.
Voor zulke zionisten moet geen plek zijn op belangrijke politieke posten.
IsraHell komt er geisoleerd voor te staan,denk ik.
Helemaal daar.