De NAVO moet worden geëlimineerd

RIP, NAVO? De spanningen tussen de Verenigde Staten en hun Europese bondgenoten zijn zo hoog opgelopen en zo venijnig geworden dat ze niet langer kunnen worden genegeerd of zelfs maar gebagatelliseerd.

Europa heeft een veranderend Amerika gemist

Zowel de diepgang als de reikwijdte van de geschillen zijn ongekend. Zelfs de soms bittere politieke ruzies die de eerste ambtsperiode van Donald Trump kenmerkten, verbleken bij wat er tijdens de eerste weken van zijn tweede ambtsperiode is gebeurd, schrijft Ted Galen Carpenter.

Ook de houding van de Europese leiders is deze keer merkbaar anders. Toen Trump in 2017 het Witte Huis betrad, leek de heersende opvatting binnen de NAVO te zijn dat hij een tijdelijke ideologische afwijking in het Amerikaanse politieke systeem vormde.

Bijgevolg waren volwassen, verstandige Europese regeringen van mening dat het weliswaar nodig zou kunnen zijn om enkele concessies te doen om de onvoorspelbare bewoner van het Witte Huis te sussen, met name op het gebied van een grotere financiële lastenverdeling binnen de NAVO, maar dat de trans-Atlantische betrekkingen in wezen gezond bleven.

De nederlaag van Trump tegen Joe Biden bij de presidentsverkiezingen van 2020 leek die voorspelling te bevestigen en een strategie van geduld te rechtvaardigen. Er waren algemene uitingen van opluchting onder de Europese politieke elites dat de Verenigde Staten weer “normaal” waren geworden. Die elites waren ervan overtuigd dat de trans-Atlantische status quo veilig was en dat ze hetzelfde beleid van gewapend globalisme konden voortzetten dat sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog de boventoon had gevoerd.

Toch was er een onderstroom van onrust, vooral omdat Trump niet in de politieke vergetelheid raakte, maar juist sterke tekenen van een comeback vertoonde. Zijn beslissende overwinning bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 bevestigde dat de trans-Atlantische spanningen geen kortstondig, voorbijgaand fenomeen zouden zijn.

Door zich zo intensief te richten op Trump als oorzaak van de politieke verdeeldheid tussen de Verenigde Staten en Europa, negeerden de gevestigde elites aan beide zijden van de Atlantische Oceaan andere belangrijke factoren – en dat blijven ze doen.

Tijd om de NAVO op te heffen?

Het komt erop neer dat de Verenigde Staten en Europa weliswaar belangrijke belangen en doelstellingen delen, maar dat die belangen en doelstellingen verre van overeenstemmen. De Europese NAVO-leden zijn veel eendrachtiger en intensiever in hun steun aan Oekraïne, dat zijn oorlog tegen Rusland voortzet. In de Verenigde Staten zijn de meningen over de oorlog merkbaar meer verdeeld en voorwaardelijk. Dat geldt met name voor Trump en zijn aanhangers.

Terwijl Europese leiders volhouden dat ze geen vredesakkoord kunnen steunen waarin Kiev wordt gedwongen de Krim en andere gebieden af te staan, geven Amerikanen meer prioriteit aan het beëindigen van de gevechten, zelfs als dat betekent dat Kiev land moet prijsgeven en het doel om toe te treden tot de NAVO moet opgeven. Die beleidsverschillen tussen de Verenigde Staten en hun NAVO-bondgenoten worden steeds groter.

Er bestaan grote meningsverschillen over het beleid ten aanzien van andere regio’s dan Europa. De Verenigde Staten hebben de recente acties van Israël, met name in Gaza, volledig gesteund, terwijl de Europese landen hierover duidelijk verdeeld zijn. De onenigheid binnen het bondgenootschap over deze lelijke episode zal waarschijnlijk niet snel verdwijnen.

De Verenigde Staten hebben een duidelijk hardere lijn gekozen ten opzichte van de Volksrepubliek China (VRC) op zowel economisch als veiligheidsgebied. De Europese mogendheden staan niet open voor het nieuwe enthousiasme van Washington voor importheffingen.

Bovendien is hun negatieve houding niet alleen te wijten aan het feit dat de Europeanen zelf negatief worden beïnvloed. Ze lijken ook ongemakkelijk omdat China zo’n belangrijke doelwit is voor Washington, waardoor het vooruitzicht ontstaat van een sterke toename van de mondiale spanningen tussen de twee grootste economieën ter wereld.

De trans-Atlantische kloof is nog groter als het gaat om veiligheidskwesties met betrekking tot China. Europese leiders willen hun oude beschermheer, de VS, natuurlijk niet tegen zich in het harnas jagen, maar ze willen ook de Volksrepubliek China niet van zich vervreemden. Washington daarentegen benadrukt opnieuw zijn veiligheidsbeloften aan bevriende Oost-Aziatische bondgenoten, met name Japan, Zuid-Korea, de Filippijnen en, het meest controversieel, Taiwan. De harde opstelling van Washington ten opzichte van Peking begon al vóór het aantreden van Trump in 2017 en is tijdens het presidentschap van Biden grotendeels onverminderd voortgezet. Zich mengen in een conflict tussen de Volksrepubliek China en de Verenigde Staten heeft voor Europa alle kenmerken van een onmogelijke situatie. Omgekeerd wordt Oost-Azië voor de Verenigde Staten in snel tempo een belangrijker economisch en veiligheidstheater dan Europa.

Een laatste bron van trans-Atlantische verdeeldheid is de groeiende onenigheid over wat echte democratie in de 21e eeuw inhoudt. Vicepresident J. D. Vance bracht deze kwestie onder de aandacht tijdens zijn toespraak op de veiligheidsconferentie in München, toen hij beweerde dat sommige Europese bondgenoten hun politieke systemen manipuleren om rechtse partijen en kandidaten te diskwalificeren. De regerende elites in zowel Groot-Brittannië als de Europese Unie (EU) omarmen nu inderdaad wat voorwaardelijke of “politiek correcte” democratie genoemd zou kunnen worden.

Er is een grote en groeiende kloof ontstaan tussen de Amerikaanse versie van democratie, vooral gezien de opkomst van de conservatieve, populistische regering van Donald Trump, en de versie die de meeste Europese bondgenoten van Washington omarmen. Elke partij lijkt de andere te beschouwen als een cynische, schijnbare democratie, en dat belooft niet veel goeds voor de voortzetting van de trans-Atlantische eenheid.

Leiders aan beide zijden van de Atlantische Oceaan moeten zich afvragen of het tijd is om de NAVO op te heffen en haar een langverwachte afscheidsfeest te geven. Het bondgenootschap werd opgericht toen een machtige totalitaire staat een grote bedreiging vormde voor een verzwakt, gedemoraliseerd, democratisch Europa.

Die tijd lijkt in niets op de wereld van vandaag. De Europese Unie en Groot-Brittannië hebben samen een grotere bevolking en een grotere economie dan de Verenigde Staten. Die combinatie van landen heeft een gezamenlijke economie die meer dan tien keer zo groot is als die van Rusland, en kan veel meer geld uitgeven dan Rusland om alle defensietroepen op te bouwen die zij nodig achten.

Tijd voor een nieuwe manier van denken over de trans-Atlantische betrekkingen

Een trans-Atlantische scheiding is niet alleen haalbaar, maar gezien de groeiende verdeeldheid over beleidskwesties en het algemene concept van democratie, is het ook volkomen gepast. De alliantie is te vergelijken met een lang huwelijk dat is verouderd en steeds kouder is geworden.

Laten we als vrienden uit elkaar gaan, in plaats van als boze, gedesillusioneerde partners die elkaar nu beginnen te haten.

Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Voorbarige capitulatie: NAVO heeft onvoldoende troepen om oorlog te voeren

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: