Is de suprematie van de VS ten einde?

Amerika heeft een vleugje van een veranderende wereld opgevangen. CIA-directeur William Burns heeft met tegenzin toegegeven dat “de Verenigde Staten… niet langer het enige grote kind in het geopolitieke blok zijn. En onze positie aan het hoofd van de tafel is niet gegarandeerd.” Maar het dogmatische onvermogen van Amerika om verder te kijken dan het oude paradigma heeft het verhinderd om die verandering te begrijpen. De Verenigde Staten zijn buiten de geopolitieke stroming geraakt.

Rusland, China en India houden vol dat multipolariteit geen doel aan de verre horizon is, maar een actuele realiteit. “De trend naar multipolariteit in de wereld is onvermijdelijk. Het zal alleen maar toenemen. En zij die dit niet begrijpen en deze trend niet volgen, zullen verliezen,” heeft Poetin gezegd. De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergey Lavrov noemde multipolariteit “een feit, een geopolitieke realiteit”. “Het landschap”, beaamt de Indiase minister van Buitenlandse Zaken Subrahmanyam Jaishankar, ”is nu onomkeerbaar veranderd,” schrijft Ted Snider.

Maar in hun onvermogen om zich aan te passen, klampen de VS zich vast aan de strijd om te voorkomen dat de unipolaire wereld terugglijdt naar bipolariteit. De VS blijft alleen in staat om een wereld te zien die verdeeld is in twee blokken: ze ziet elke natie die haar hegemonie accepteert als het ene blok en elke niet-gebonden natie in de multipolaire wereld die weigert te kiezen tussen twee kanten als het andere blok. De VS is niet in staat om voorbij de bipolaire wereld te kijken en ziet de multipolaire realiteit als het andere blok in een bipolaire wereld.

Dat is een misvatting die de VS ervan weerhoudt om zich aan te passen aan de onvermijdelijke nieuwe realiteit van de internationale orde. Niet afgestemd zijn op de realiteit heeft het Amerikaanse buitenlandse beleid gefrustreerd.

In het verouderde Amerikaanse model is India, het grootste land ter wereld en een groeiende macht, het gewicht waarvan de partijkeuze zal bepalen welk blok zegeviert. India is al lang een partner van de VS en een belangrijke vriend van Rusland en staat dus in beide blokken van de wereld zoals de VS die zien. India volledig in het Amerikaanse kamp brengen is de sleutel tot het Amerikaanse buitenlandse beleid.

Maar de leden van de opkomende multipolaire wereld zien de nieuwe wereld niet als een wereld waarin ze partij moeten kiezen. De VS blijft landen het hof maken met geschenken en dreigen met sancties om hen te verleiden tot exclusieve partnerschappen. Maar het achterhaalde wereldbeeld van de VS beperkt hen ertoe om landen wanhopig het hof te maken met exclusieve relaties die ze volgens hun wereldbeeld niet langer kunnen aangaan.

De niet-gebonden landen kiezen een kant: niet tussen de VS aan de ene kant en Rusland en China aan de andere kant, maar tussen een monogaam unipolair wereldbeeld van de VS en een ongeëngageerd wereldbeeld van Rusland en China dat landen toestaat om meerdere relaties aan te gaan om hun eigen belangen na te streven, niet de belangen van de hegemoon die ze volgen. De niet-gebonden landen hebben Rusland of China niet verkozen boven de Verenigde Staten: ze hebben het Rusland-China wereldbeeld verkozen boven het wereldbeeld van de Verenigde Staten.

Rusland en China hebben consequent beweerd dat ze de Koude Oorlog-mentaliteit van ideologische en militaire blokken achter zich willen laten en dat hun relatie niet “gericht is tegen een derde land.”

“Wij geloven niet in polarisatie of het selecteren tussen de ene partner en de andere,” heeft de Saoedische minister van Buitenlandse Zaken Prins Faisal bin Farhan Al Saud beaamd. Hij beweert dat het Koninkrijk het recht heeft om te handelen ‘op basis van zijn eigen belangen’ en om “strategische partnerschappen aan te gaan met [vele] landen.”

In zijn boek The India Way legt Jaishankar het opkomende wereldbeeld uit door de nieuwe multipolaire wereld te beschrijven als een wereld waarin landen “met strijdende partijen tegelijk omgaan met optimale resultaten” voor hun “eigenbelang.”

Van India tot Afrika tot het Midden-Oosten en Latijns-Amerika, de sleutel tot de nieuwe multipolariteit is dat landen de neokoloniale behoefte om de belangen van een hegemoon te dienen hebben vervangen door de vrijheid om hun eigen belangen na te streven. En het kenmerk van die nieuwe realiteit is de vervanging van vaste, grote ideologische allianties door specifieke partnerschappen die gebaseerd zijn op specifieke belangen.

Jaishankar legt uit dat naties in de nieuwe multipolaire wereld “eerder op kleinere thema’s dan op brede benaderingen samenwerken. Landen zullen op onderwerpen gebaseerde relaties moeten smeden die hen vaak in verschillende richtingen trekken.” Hij zegt dat “er convergentie zal zijn met velen, maar congruentie met niemand,. Hij verwijst naar “losse en praktische regelingen voor samenwerking” en noemt de nieuwe realiteit een “schemerwereld” van “gedeeltelijke overeenstemming en beperkte agenda” met “flexibele regelingen die zijn aangepast aan de uitdaging.”

Jaishankar identificeert de meest waardevolle diplomatieke vaardigheid in de nieuwe multipolaire wereld als “tegelijkertijd omgaan met betwistende partijen met optimale resultaten”. Dus, terwijl “India de hernieuwde Quad-regeling aanstuurde, nam het ook het lidmaatschap van de Shanghai Samenwerkingsorganisatie.” Dat betekent dat “een al lang bestaande trilaterale regeling met Rusland en China nu naast een regeling met de VS en Japan bestaat. Het patroon is niet logisch voor het Amerikaanse unipolaire versus bipolaire wereldbeeld. Maar “er begint zich een duidelijker patroon af te tekenen” wanneer de acties van India “worden bekeken vanuit het perspectief van het eigenbelang” dat de nieuwe multipolaire wereld mogelijk maakt.

Een multipolaire wereld betekent dat India niet hoeft te kiezen tussen de VS en Rusland, maar dat het ervoor kiest om op verschillende gebieden met hen samen te werken. Terwijl “de relatie tussen India en de VS… de afgelopen jaren is opgebloeid,” zegt Jaishankar, “blijft Rusland een bevoorrechte partner met wie geopolitieke convergentie een belangrijke overweging is.” Terwijl de betrekkingen met de VS verbeteren, zegt de Indiase premier Narendra Modi tegelijkertijd dat “de betrekkingen tussen Rusland en India aanzienlijk zijn verbeterd.” Hij noemde de vriendschap “extreem belangrijk”. Jaishankar heeft de Indiaas-Russische relatie “een van de meest stabiele van de belangrijkste relaties ter wereld in het huidige tijdperk” genoemd.

In een multipolaire wereld betekent het smeden van relaties op basis van specifieke kwesties in plaats van ideologische allianties niet alleen dat je paradoxale relaties met verschillende landen moet hebben, maar ook paradoxale relaties met hetzelfde land. India is tegen China vanwege regionale problemen, maar mist de wereldwijde zorgen van Amerika over China en is “niet tegen” China. India heeft zijn eigen zorgen over zijn reusachtige buur maar sluit zich niet aan bij het Amerikaanse blok om het in toom te houden. Jaishankar zegt dat wanneer India en China “verder kijken dan alleen nationale belangen, de twee landen inderdaad convergeren in hun streven naar een evenwichtigere wereld.” India is niet alleen lid van de door Amerika geleide QUAD, maar is samen met China ook lid van BRICS en de SCO. “Bij al hun onderlinge geschillen,” zegt Jaishankar, ”hebben India en China in hun achterhoofd het gevoel dat ze ook een gevestigde westerse orde aanvechten.” Hij benadrukt dat “India en China niet moeten toestaan dat verschillen uitgroeien tot geschillen.”

Multipolariteit betekent dat India “voet bij stuk kan houden op belangrijke punten” met China, zegt Jaishankar, “en toch een stabiele relatie met China kan opbouwen.” Vanuit het gezichtspunt van het Amerikaanse wereldbeeld wordt dat “niet gemakkelijk gewaardeerd.”

India neemt actief deel aan de door de VS geleide QUAD, die tot doel heeft China in te dammen en leeg te laten lopen. Maar hoewel India persoonlijke problemen heeft met China in de regio, heeft het de QUAD tegengehouden wanneer deze wereldwijd tegen China probeerde op te treden, door erop te staan dat de QUAD “niet tegen iemand is,” een formulering die overeenkomt met de Russisch-Chinese.

Terwijl de VS een unipolaire wereld probeert te behouden door India aan hun kant te krijgen, heeft India er geen belang meer bij om partij te kiezen. India voelt niet langer de behoefte om de hegemoniale aspiraties van een supermacht te steunen. In een nieuwe multipolaire wereld claimt het zijn recht om partnerschappen aan te gaan met zoveel mogelijk polen, niet op basis van ideologische allianties, maar op basis van eigenbelang in bepaalde omstandigheden.

Het Amerikaanse buitenlandse beleid loopt mank omdat het niet langer is afgestemd op de realiteit van de internationale orde. De nieuwe internationale orde functioneert op basis van het besef dat multipolariteit de onvermijdelijke trend is. Dat betekent dat we geen unipolaire wereld moeten steunen of partij moeten kiezen in een bipolaire wereld. Het betekent specifieke banden smeden met zoveel mogelijk polen. Het betekent op één lijn zitten over bepaalde kwesties in een niet-gebonden wereld. Nog steeds zelfvernietigend vastgeroest in hun oude paradigma, zien de VS iedereen die kiest voor multipolariteit als de tegenpool in een bipolaire wereld. Die verkeerde kijk op de wereld zorgt ervoor dat de VS nog steeds met die landen omgaat op een manier die niet langer werkt.

Copyright © 2024 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Meerderheid Amerikanen zou niet dienen in geval van een nieuwe wereldoorlog

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: