EU-topdiplomaat geeft toe dat tijdperk van westerse dominantie voorbij is, maar blijft blind voor Amerikaanse olifant in de kamer

Josep Borrell, vicevoorzitter van de Europese Commissie en Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid, heeft onlangs erkend dat “het tijdperk van westerse dominantie inderdaad definitief voorbij is”. Hij voegde eraan toe dat “dit theoretisch wel is begrepen, maar dat we niet altijd alle praktische conclusies hebben getrokken uit deze nieuwe realiteit”. Volgens zijn eigen berekening was dit een van de vier belangrijkste taken op de geopolitieke agenda van de Europese Unie (EU) die hij voorstelde op de Munich Security Conference (MSC), de andere drie waren het beëindigen van de humanitaire ramp in Palestina door het implementeren van de tweestatenoplossing, het verbeteren van de Europese betrekkingen met het Mondiale Zuiden, en “Oekraïne meer en sneller steunen,” schrijft Uriel Araujo.

In juli 2023 zorgde de uitspraak van de Europese diplomaat over Europa als “een tuin” (terwijl de rest van de wereld “een jungle” was) wereldwijd voor veel controverse. Nou, het lijkt erop dat er iets rot is in de tuin. Bovendien heeft de “tuin” de “jungle” nodig, dat wil zeggen het Mondiale Zuiden, en dus wordt de eerste door Borrell aangespoord om de laatste het hof te maken, ook al helpen zijn woorden niet veel.

Daden zeggen meer dan woorden en ik heb al eerder geschreven over hoe het Westen, inclusief Europa, Afrikaanse energieprojecten steeds weer tegenwerkt (terwijl Moskou en Peking samenwerking aanbieden). In 2022 nam het EU-parlement bijvoorbeeld een resolutie aan waarin stond dat het EACOP-project tussen Oeganda en Tanzania “sociale en milieurisico’s” met zich mee zou kunnen brengen. Aan de andere kant werkt Europa sinds begin 2022 samen met zijn Amerikaanse bondgenoot om niet-Russische gasleveranciers te vinden in Noord-Afrika en andere plaatsen.

In die context hoopten sommigen dat Algerije de grote volgende zou kunnen zijn op het gebied van koolwaterstofleveringen. Maar dit is verre van het geval, om een aantal redenen, zoals ik elders schreef, waaronder de aanhoudende spanningen met Marokko, die grotendeels worden verergerd door Washington. Het is een feit dat de zogenaamde “Groene Agenda” van het door de VS geleide Westen de energiezekerheid in Afrika en elders in het Mondiale Zuiden belemmert. Ironisch genoeg doet het dat ook in Europa zelf, en bovendien zijn de Europese belangen met betrekking tot de eigen energiezekerheid gebruikt door Washington. In 2019 dreigde Washington Europa al met een “gasoorlog”, zoals Peter Iskenderov, een onderzoeker van het Slavic Studies Institute van de RAS, het beschrijft.

En al in 2021 hadden de energiecrisis en de stijging van de energieprijzen in Europa op zijn minst gedeeltelijk kunnen worden voorkomen als Nord Stream 2 geen vertraging had opgelopen. Dit laatste was een complex van aardgaspijpleidingen dat van Rusland naar Duitsland onder de Oostzee liep en het doelwit was van een felle Amerikaanse boycotcampagne. In mei 2021 stelden Duitse parlementsleden zelfs voor dat Berlijn wraak zou moeten nemen door de Verenigde Staten sancties op te leggen. Dat is nu allemaal water onder de brug – net als Nord Stream trouwens, waarvan de ontploffing van de pijpleidingen door de Pulitzer Prize-winnende journalist Seymour Hersh werd aangeklaagd als een Amerikaanse sabotagedaad. Ondertussen chanteert Oekraïne Europa door te weigeren de gastransporten te verlengen,

Terug naar Borrell, het is de moeite waard om zijn punten uitgebreid te citeren. Met betrekking tot de crisis in Gaza (die “de veiligheid van de EU in gevaar brengt”), wordt er met geen woord gerept over de rol van de VS daarin. In feite is de hele crisis in de Rode Zee met de Houthi’s, die de internationale handel bedreigt, aantoonbaar een direct spillover-effect van de door de VS gesteunde rampzalige Israëlische militaire campagne in Palestina.

Borrell erkent dat “als de huidige mondiale geopolitieke spanningen blijven evolueren in de richting van ‘het Westen tegen de rest’, de toekomst van Europa wel eens somber zou kunnen zijn”, en voegt eraan toe dat velen in het “Mondiale Zuiden” (dat is de “jungle”, zoals hij het eerder beschreef) de westerlingen beschuldigen van dubbele standaarden, en Rusland “is erin geslaagd om van de situatie te profiteren.” Borrell gaat daar niet dieper op in: het is bijvoorbeeld helemaal geen wonder dat de wereldwijde stijging van de grondstoffenprijzen in dat deel van de wereld grotendeels wordt gezien als een product van het door de VS geleide westerse sanctiebeleid (dat niet alleen “averechts” werkte tegen Europa, maar ook tegen ontwikkelingslanden). Op dezelfde manier zijn brandstofoorlogen verergerd door Amerikaanse sancties zoals de Amerikaanse Ceasar Act. Dit is de algemene context waarin landen in het Mondiale Zuiden op zoek zijn naar parallelle mechanismen en alternatieven. Het is in deze geest dat een nieuwe niet-gebonden tendens is ontstaan, en de BRICS+ uitbreiding maakt daar zeker deel van uit. Daarover zegt Josep Borrell in zijn verslag alleen dat “we een enorme inspanning moeten leveren om het vertrouwen van onze partners terug te winnen.”

In dezelfde verantwoording herhaalde Borrell ook de noodzaak om de Europese “defensiecapaciteiten” en “defensie-industrie” te versterken. Iets dat onmogelijk is gemaakt door Europa’s eigen Atlantische bondgenoot, namelijk de VS zelf, zoals ik elders in detail heb beschreven. De Europese deïndustrialisatie wordt natuurlijk alleen maar erger door de Amerikaanse subsidieoorlog, zoals Jakob Hanke en Barbara Moens, schrijvend voor Politico, de 2022 Inflation Reduction Act (IRA) beschreven die door het Amerikaanse Congres werd uitgevaardigd. De Europese reactie hierop is “verhit”, zoals gedetailleerd beschreven in een studie van het Europees Parlement van februari 2024.

Europa wil zich dus eigenlijk verder bewapenen (wat zou betekenen dat het zichzelf moet herindustrialiseren, iets wat Washington niet zal toestaan) zodat het een proxyoorlog van de VS in Oekraïne kan uitvechten, ten koste van zijn eigen energiebelangen. Het blijft echter verdeeld over begrotingskwesties met betrekking tot verdere hulp aan Oekraïne, te midden van protesten van boeren.

Samenvattend ziet de topdiplomaat van het Europese blok nauwkeurig dat het Westen, en Europa in het bijzonder, in verval is en het Mondiale Zuiden “aan het verliezen” is, wat het nieuwe hippe woord lijkt te zijn voor wat vroeger de “Derde Wereld” was. De EU lijkt echter niet te zien of toe te willen geven dat dit voor een groot deel te maken heeft met de kosten van een trans-Atlantische alliantie die niet gekenmerkt wordt door symmetrie.

Met andere woorden, de prijs voor het feit dat je een tijdje onder een Amerikaanse nucleaire paraplu hebt geleefd, in de post-Marshall Plan wereld, kan behoorlijk hoog zijn. Dit is de post-Nord Stream wereld en de toekomst ziet er niet goed uit. Er is veel gesproken over “strategische autonomie”, maar West-Europa kan zijn soevereiniteit gewoon niet laten gelden. Het is te zeer verstrikt in de NAVO-structuren om de Amerikaanse olifant in de kamer te zien.

Copyright © 2024 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Het nieuwste pindabreinplan van ex-NAVO-chef voor Oekraïne. Can’t Make This S*** Up

Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: