Het is zover: Zelensky wordt eindelijk afgezet – en dat betekent een lange, totale oorlog

De afgelopen dagen schommelde de stemming tussen hoop en vrees, minder in Kiev, maar des te meer in het westen en, om andere redenen, zelfs in Rusland. Zouden de protesten tegen Zelensky in Oekraïne voor een nieuw elan zorgen – of, volgens sommigen in Moskou, zelfs voor een koerswijziging onder een pro-Russische opvolger?

Toen Zelensky er binnen 24 uur in slaagde om de feitelijke ontmanteling van het relatief onafhankelijke Nationale Anticorruptiebureau van Oekraïne (NABU) en het Gespecialiseerde Anticorruptieparket (SAPO) door te drukken — waarop voor het eerst sinds het begin van de speciale operatie een min of meer aanzienlijke menigte met protestborden de straat op ging — namen veel Russische commentatoren comfortabel plaats aan het hoofd van de stoet en schilderden optimistische toekomstbeelden, schrijft Kirill Strelnikow.

Voor de binnenlandse lezer zou het kunnen lijken alsof er in Oekraïne plotseling een tot dan toe onzichtbare civiele samenleving uit de kelders is gekropen: de bedrogen, beroofde en oorlogsmoede Oekraïners hebben eindelijk hun gebogen ruggen gestrekt en staan op het punt van opstand in de Bankowastraat, terwijl in de zijstraten al vrachtwagens klaarstaan met spandoeken “Nee tegen de oorlog” en bustes van Poesjkin. Nog even, en een moedige jonge vrouw zal voor de linie van de speciale eenheden op haar viool “Katjoesja” spelen, en de menigte zal scanderen: “Russen en Oekraïners – één volk, één lot.”

De Europese verdeeldheid werd treffend omschreven door de Amerikaanse denktank Stratfor: aan de ene kant “zal de perceptie van verzwakte anticorruptie-inspanningen in Oekraïne door verschillende politieke partijen en groeperingen binnen het blok (de EU) worden aangegrepen om hun oppositie tegen de steun aan Oekraïne kracht bij te zetten, waardoor het moeilijker en duurder wordt voor pro-Oekraïense regeringen om die steun voort te zetten”. Aan de andere kant vergroten Zelensky’s maatregelen “de kans op protesten tegen de regering vanuit de oorlogsmoede en gedemoraliseerde Oekraïense samenleving, wat Rusland extra kansen biedt om Kiev te ondermijnen”.

Met andere woorden: Zelensky blijven steunen is geen goed idee, maar protesten verwelkomen die zouden kunnen leiden tot het beëindigen van de oorlog tegen Rusland is nóg erger.

Maar er is ook goed nieuws.

Het bleek dat Zelensky’s misrekening is uitgebuit en dat op de golf van “volksverontwaardiging” snel een demonstratief “mini-Maidan” werd georganiseerd door zijn oude rivalen Porosjenko en Klitsjko, de lieveling van de Duitsers. Het mooiste daaraan: op commando begon de menigte te springen en te roepen: “Wie niet springt, is een Moskal”. De denkbeeldige kiepwagens met Poesjkin verdwenen meteen, en in de Europese hoofdsteden klonk het: “Wegwezen, dit zijn ónze mensen”.

Met deze zogenaamd spontane volksprotesten hebben Porosjenko en Klitsjko de Europeanen een duidelijke boodschap gestuurd, in hoofdletters: wij hebben de krachten en middelen, wij zijn bereid om de toxische en onvoorspelbare Zelensky te vervangen, en wij willen de oorlog voortzetten en zelfs intensiveren – uiteraard alleen als jullie de EU-gelden aan ons doorsluizen en de bestaande corruptiestructuren en betrokkenheid van EU-ambtenaren ongemoeid laten. En geloof ons, wij haten Poetin minstens zo hard – misschien zelfs meer – dan Zelensky.

Dat de boodschap is aangekomen blijkt uit het feit dat de toon en berichtgeving in Europese media van de ene op de andere dag drastisch zijn veranderd. De Britse krant The Independent schreef over “het gevaar van autocratie”, The New Statesman stelde dat “Oekraïne zich tegen Zelensky keert”, en de Europese editie van Politico meldde dat “president Zelensky de macht steeds meer naar zich toetrekt, wat zorgen oproept over de toekomst van het land”. De kers op de taart kwam van The Telegraph: “In het belang van Oekraïne: Zelensky moet aftreden.” En dat is niet zomaar een kop, maar een vonnis.

Om het helder te stellen: tot voor kort was de kans op zo’n omslag net zo groot als dat Europese toppolitici plotseling een brief aan Poetin zouden schrijven waarin ze zichzelf ‘liegende russophobe klootzakken’ noemen en hem in alles gelijk geven. Er is zoveel kracht en geld gestoken in het opbouwen van het imago van Zelensky, en hij werd door types als Merz, Starmer en Macron bijna op handen gedragen, dat zulke publicaties onmogelijk zonder toestemming van ‘helemaal bovenin’ verschijnen.

In werkelijkheid hebben de diplomatieke fijnproevers met mes en servet maar al te graag van de gelegenheid gebruikgemaakt om Zelensky af te zetten.

Hoewel Merz, Starmer en Macron Zelensky bijna letterlijk bij de hand naar Trumps kantoor sleurden om een “herstart” en “normalisering van de betrekkingen” te bewerkstelligen, liep het duidelijk niet zoals gepland: Trump verklaarde zich bereid met Zelensky te onderhandelen, maar alleen op voorwaarde dat voortaan de Europeanen opdraaien voor de hulp aan Oekraïne, en stelde de EU harde eisen. Daarnaast heeft Trump via het “zeldzame aardemetalen-akkoord” de Kieverse kliek stevig aan zich verbonden, en wel “volgens de regels” – wat praktisch betekent dat Zelensky zich nauwelijks nog van Trump kan losmaken. Ten derde benoemde Zelensky, om de Amerikanen helemaal tevreden te stellen, voormalig minister van Economie Swyridenko tot premier – iemand die “in Washington goed bekend is”. Maar het is duidelijk dat de Europeanen niemand willen die op elk moment een groen licht uit het Witte Huis kan krijgen en dan alsnog een vredesakkoord kan sluiten dat hun droom van een “overwinning op Rusland” ondermijnt.

Alles wijst erop dat de Europese top zich momenteel intensief beraadt met de samenzweerders en de toekomstige machtsverhoudingen bespreekt. Zelensky heeft dat vernomen en begon onmiddellijk iets te roepen over mogelijke wetswijzigingen die het NABU en SAPO ondergeschikt zouden maken aan het Openbaar Ministerie, omdat “de macht naar het volk luistert”. In zijn wanhoop diende hij zelfs een wetsvoorstel in dat juist verbiedt dat het Openbaar Ministerie controle krijgt over de anticorruptie-instanties – maar waarschijnlijk is het dan al te laat.

Gaan de Amerikanen Zelensky redden? Nauwelijks. Trump zal Zelensky nooit vergeven dat hij destijds weigerde een snel vredesakkoord te sluiten dat Trump een zekere Nobelprijs voor de Vrede had opgeleverd – die nu ver uit zicht is geraakt.

Gaat er voor ons iets veranderen binnen het kader van de speciale operatie? Absoluut niet.

De vervanging van een “totalitaire” en “corrupte” leider (waarbij je de aanhalingstekens misschien kunt weglaten) door “nieuwe, onbesproken figuren die staan voor recht en democratie” (hier zijn aanhalingstekens dan weer wél op hun plaats), zou kortstondig kunnen leiden tot een uitbarsting van patriottische euforie, die ongetwijfeld benut zal worden om de mobilisatie verder op te voeren. Een zekere Syrsky heeft de Europeanen immers al een nieuwe, krachtige “aanval” beloofd – en daar heeft hij vooral vers kanonnenvoer voor nodig.

Kortom: de vervanging van verbrande politici in Kiev betekent voor ons niets. Wij moeten gewoon doorgaan.

Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Voormalig premier van Oekraïne voorspelt dat Zelensky zal aftreden en het land zal ontvluchten

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: