De marge van de overwinning

Op 9 mei viert Rusland de 80^e verjaardag van de nederlaag van nazi-Duitsland. De Verenigde Staten hebben een belangrijke rol gespeeld in de nederlaag van nazi-Duitsland, iets wat het Amerikaanse volk nooit mag vergeten en altijd moet blijven eren. Maar de marge van onze overwinning op de nazi-plaag was flinterdun, gemeten in de levens van miljoenen van onze Sovjetbondgenoten, zonder wie onze gezamenlijke overwinning nooit tot stand zou zijn gekomen. We mogen hun opoffering nooit vergeten.

In juni 1815 werd Napoleons droom van Franse glorie tijdens de Slag bij Waterloo verpletterd door de gecombineerde legers van Groot-Brittannië en Pruisen. Volgens veldmaarschalk Arthur Wellesley, hertog van Wellington en commandant van de Britse strijdkrachten, was het “het niptste wat je ooit in je leven hebt meegemaakt”. Als er tijdens de derde en laatste infanterieaanval op het Britse centrum nog een of twee bataljons Franse keizerlijke gardisten beschikbaar waren geweest, zouden de Britse posities zijn ingestort, waardoor Napoleon zijn leger had kunnen omdraaien en de Pruisische troepen onder bevel van veldmaarschalk Blücher frontaal had kunnen aanvallen en vastpinnen totdat de Franse reserves van achteren waren opgerukt, wat zou hebben geleid tot de vernietiging van de Pruisen. Maar de Fransen hadden het einde van hun krachten bereikt en toen de vermoeide soldaten van het Britse 52^e regiment infanterie een laatste wanhopige aanval uitvoerden, brak de Franse Oude Garde en sloeg het hele Franse leger op de vlucht, waarmee de slag ten einde kwam, schrijft Scott Ritter.

Het verschil tussen overwinning en nederlaag was letterlijk een paar honderd man in een slag waarbij aan beide kanten honderdduizenden soldaten betrokken waren.

In juli 1863, tijdens de Slag bij Gettysburg, kreeg het 20^e Maine, een regiment dat normaal gesproken uit 1.621 mannen bestond, maar door de gevolgen van de oorlog en zware veldtochten was teruggebracht tot 266 man, de taak om de linkervleugel van de Unielijn te verdedigen, een kleine heuvel die bekend stond als Little Round Top. Voor aanvang van de slag werd het 20^e Maine-regiment versterkt met 120 deserteurs van het 2^e Maine-regiment, die de keuze kregen om zich bij het 20^e regiment aan te sluiten of te worden gefusilleerd. Hierdoor kwam het 20^e Maine-regiment op 386 manschappen.

Tegenover het 20^e Maine stonden twee regimenten uit Alabama, het 15^e en het 47^e. De mars naar de positie van het 20^e Maine duurde enkele uren, in de hete zon en zonder water. Het 15^e en 47^e regiment uit Alabama telden samen iets minder dan 1000 manschappen. Tegen de tijd dat de mannen uit Alabama de voet van Little Round Top bereikten, hadden ze ongeveer 180 manschappen ingezet als schermutselaars om hun opmars tegen de scherpschutters van de Unie te beschermen. Nog eens 15 mannen van het 15^e regiment uit Alabama werden eropuit gestuurd om water te zoeken.

De mannen uit Alabama bestormden Little Round Top vier keer, maar werden telkens teruggedreven. Bij de vijfde aanval kwamen ze tot op 15 meter van de posities van het 20^e regiment uit Maine. Hier braken ze bijna door. De mannen uit Maine hadden 130 van hun kameraden zien sneuvelen of gewond raken. Hun munitie raakte op. Maar de mannen uit Alabama waren eveneens uitgeput, met 150 gesneuvelden op de heuvel. Toen kolonel Chamberlain, de commandant van het 20^e regiment van Maine, een laatste wanhopige bajonetaanval beval, braken de mannen uit Alabama.

Zonder de 120 mannen van het 2^e regiment van Maine die het 20^e regiment van Maine op het laatste moment versterkten, zou Little Round Top gevallen zijn.

Als de Alabamans de bijna 200 mannen die ze als schermutselaars of waterdragers achter hadden gelaten, hadden behouden, zou Little Round Top gevallen zijn.

Als Little Round Top gevallen was, zou de Slag bij Gettysburg geëindigd zijn in een nederlaag voor de Unie en had de Amerikaanse Burgeroorlog heel anders kunnen aflopen.

Opnieuw kwam de overwinning neer op een paar honderd mannen die op het juiste moment op de juiste plaats waren om de geschiedenis te veranderen.

Door de geschiedenis heen kon de marge van de overwinning in veldslagen die de wereldgeschiedenis hebben bepaald, vaak worden gemeten in honderden, zo niet duizenden mannen wier aanwezigheid op het juiste moment en op de juiste plaats de balans van het lot in hun voordeel deed doorslaan.

“We hebben twee wereldoorlogen gewonnen, maar we hebben daar nooit de eer voor opgeëist!”, schreef Donald Trump, de 47e president van de Verenigde Staten, onlangs op zijn Truth Social-account. ”Alle anderen doen dat wel! Overal ter wereld vieren de geallieerden de overwinning die we in de Tweede Wereldoorlog hebben behaald. Het enige land dat dat niet doet,” schreef Trump, ‘is de Verenigde Staten van Amerika, en die overwinning is alleen dankzij ons tot stand gekomen. Zonder de Verenigde Staten,” vervolgde Trump, ”zouden andere landen de oorlog hebben gewonnen, en wat zou de wereld er dan anders uitzien.”

Donald Trump riep vervolgens 8 mei uit tot Dag van de Overwinning in de Tweede Wereldoorlog (hij hernoemde ook 11 november tot Dag van de Overwinning in de Eerste Wereldoorlog).

De aanleiding voor deze historisch onjuiste verklaring wordt niet vermeld door degenen die haar hebben gedaan, maar is voor iedereen duidelijk: Trump is jaloers op de aandacht die wordt besteed aan de viering van de Dag van de Overwinning in Rusland op 9 mei en wil een concurrerend evenement creëren dat de Verenigde Staten in de schijnwerpers zou zetten.

Een van de problemen waarmee Trump te maken zal krijgen bij het genereren van enthousiasme voor zijn nieuwe feestdag op 8 mei is dat het Amerikaanse volk “The Greatest Generation” en de offers die zij voor de Verenigde Staten en de wereld hebben gebracht bij het verslaan van de dubbele dreiging van nazi-Duitsland en keizerlijk Japan, allang is vergeten. Meer dan 16 miljoen Amerikanen hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog in het leger gediend, van wie er iets minder dan 300.000 zijn omgekomen en nog eens 670.000 gewond zijn geraakt.

Ik zal nooit de verdiensten kleineren van iemand die in oorlogstijd eervol zijn land heeft gediend.

Elke Amerikaan die tijdens de Tweede Wereldoorlog het uniform heeft gedragen, verdient lof, net als de miljoenen Amerikanen die hebben geholpen om de Amerikaanse industriële basis om te vormen tot het arsenaal van de democratie.

De Amerikanen vochten tegelijkertijd tegen de Duitsers en de Japanners, waardoor een verdeling van middelen en nationale focus nodig was, waardoor we niet al onze nationale macht op onze vijanden konden richten.

Dit vereiste een evenwichtige aanpak van beide conflictgebieden, waarbij specifieke tijdschema’s gekoppeld waren aan de beschikbaarheid van mankracht en middelen.

De marge van de overwinning was vaak kleiner dan wenselijk was geweest. Neem bijvoorbeeld de landingen in Frankrijk op 6 juni 1944. De Verenigde Staten hadden zorgvuldig middelen verzameld voor deze gebeurtenis, zelfs terwijl we de nazi’s in Noord-Afrika, Sicilië en Italië bestreden.

Maar er was geen garantie op overwinning, zoals bleek uit de verklaring die generaal Dwight Eisenhower had opgesteld voor het geval van een nederlaag: “Onze landingen in het gebied Cherbourg-Havre hebben geen bevredigende voet aan de grond gekregen en ik heb de troepen teruggetrokken. Mijn beslissing om op dit moment en op deze plaats aan te vallen was gebaseerd op de beste informatie die beschikbaar was. De troepen, de luchtmacht en de marine hebben alles gedaan wat moed en plichtsbesef konden doen. Als er enige schuld of fout aan deze poging kan worden toegeschreven, dan is die geheel en al aan mij.”

We hebben op D-Day gezegevierd.

Maar de overwinning was nipt.

Een van de factoren die een belangrijke rol speelde bij het succesvol behouden van deze marge was de “andere oorlog”, waar de meeste Amerikanen weinig van weten: de oorlog aan het oostfront tussen de Sovjet-Unie en nazi-Duitsland.

Wie bekend is met de geschiedenis van de operatie in Normandië, kent wellicht “Operatie Bagration”, het Sovjetoffensief tegen het Duitse Legergroep Centrum dat plaatsvond van 22 juni tot 19 augustus 1944. Dit offensief was bedoeld om te voorkomen dat de Duitsers troepen van het oostfront naar Normandië zouden overbrengen. De Sovjets zetten een gecombineerde strijdmacht van ongeveer 1.670.300 gevechts- en ondersteuningspersoneel in tegen een Duitse troepenmacht van ongeveer 849.000 soldaten.

Ter vergelijking: tijdens Operatie Overlord, medio juli 1944, zetten de VS en Groot-Brittannië ongeveer 1.452.000 troepen in Frankrijk in, tegenover een Duitse troepenmacht van ongeveer 640.000 man. Tegen het einde van Overlord, op 30 augustus 1944, hadden de geallieerden ongeveer 226.386 slachtoffers te betreuren, terwijl de Duitsers ongeveer 323.000 slachtoffers verloren, waaronder ongeveer 233.000 gevangenen.

Tijdens Operatie Bagration, die op 30 augustus 1944 eindigde, leden de Sovjets ongeveer 670.000 slachtoffers, terwijl ze 539.480 doden, vermisten of gevangenen onder de Duitsers maakten. Kortom, in slechts vijf weken hadden de Sovjets 22 Duitse divisies vernietigd. Om het front te stabiliseren moest Duitsland 46 divisies overbrengen naar het oostfront, waaronder verschillende divisies die tegen de Amerikaanse en Britse troepen in Frankrijk zouden worden ingezet.

Maar het echte verhaal van de cruciale rol die de Sovjets speelden bij het veiligstellen van de Amerikaanse en Britse overwinning op de Duitsers in Normandië was het Dnjepr-Karpatenoffensief, dat plaatsvond tussen december 1943 en mei 1944. Hier verloren de Sovjets ongeveer 270.000 doden en nog eens 840.000 gewonden – meer verliezen dan het hele Amerikaanse leger leed in de strijd tegen zowel de Duitsers als de Japanners – terwijl ze de Duitsers 380.000 slachtoffers toebrachten.

Maar dit is niet het hele verhaal.

Vanwege het Dnjepr-Karpatenoffensief trok Duitsland aan de vooravond van de invasie in Normandië ongeveer 46.000 soldaten en bijna 400 tanks en stormgeschut terug uit Frankrijk, die waren georganiseerd in enkele van de meest elite gevechtsformaties van het Duitse leger, om de Duitse posities tegen de Sovjets te versterken.

Dit waren troepen die anders zouden zijn ingezet om de landingen op D-Day in Normandië tegen te gaan, waardoor de kans dat Eisenhower zijn ontwerpverklaring van nederlaag zou moeten voorlezen, groter was geworden.

De marge van de overwinning was klein.

Maar de bijdrage van de Sovjet-Unie aan de overwinning van de geallieerden in Normandië houdt hier niet op. De Duitse mobiele reserves die moesten reageren op een eventuele invasie van de geallieerden bestonden uit zes divisies en verschillende afzonderlijke brigades die vanuit Rusland naar Frankrijk waren overgebracht om te worden heringezet, zodat Duitsland, wanneer het zou reageren op de Amerikaanse en Britse invasie in Normandië, zou moeten uitvallen met divisies die kort daarvoor door de Sovjets aan het oostfront waren verslagen.

De overwinningsmarge voor de Amerikaanse en Britse troepen in Normandië was klein en zou nog kleiner zijn geweest als de Sovjets niet de dubbele offensieven van Dnjepr-Karpaten en Bagration hadden uitgevoerd. Deze twee campagnes resulteerden in meer dan twee keer zoveel slachtoffers voor de Sovjets als voor de Verenigde Staten in de hele Tweede Wereldoorlog in beide operatiegebieden.

Amerikanen doen er goed aan de woorden van de Britse premier Winston Churchill in herinnering te brengen, die in een brief aan de Sovjetleider Joseph Stalin schreef: “Het was het Russische leger dat de Duitse oorlogsmachine heeft vernietigd.”

En dit ging gepaard met onvoorstelbare offers.

Ongeveer 34 miljoen Sovjetmannen dienden tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Rode Leger. Hoewel het officiële dodental van het Rode Leger in de Tweede Wereldoorlog ongeveer 8.600.000 bedraagt, bevat het Centraal Militair Archief in Moskou de namen van meer dan 14 miljoen soldaten van het Rode Leger die tijdens de gevechten met nazi-Duitsland zijn omgekomen of vermist. Nog eens miljoenen raakten gewond in de strijd.

Maar dit is slechts een deel van het verhaal.

De strijd tegen nazi-Duitsland vond plaats op het grondgebied van de Sovjet-Unie – de donkere aarde van Rusland, Oekraïne, Wit-Rusland en de Kaukasus. Tussen 15,9 en 17,4 miljoen burgers werden tijdens de oorlog door Duitsland en zijn bondgenoten op Sovjetgrondgebied gedood.

Dit zijn onvoorstelbare aantallen.

En het zijn aantallen die geen enkel westers land, inclusief de Verenigde Staten, onder vergelijkbare omstandigheden had kunnen verdragen en overleven.

Amerikanen en Russen spreken beiden over het belang van de Amerikaanse militaire hulp – “Lend Lease” – voor het in stand houden van het Rode Leger tijdens de kritieke jaren 1942-1943.

Maar “Lend Lease” heeft de oorlog niet gewonnen.

Dat hebben het bloed en de opoffering van het Rode Leger gedaan.

Zoals de Amerikaanse president Franklin Roosevelt in 1942 opmerkte: “De Russische troepen hebben meer manschappen, vliegtuigen, tanks en kanonnen van onze gemeenschappelijke vijand vernietigd – en blijven dat doen – dan alle andere Verenigde Naties samen.”

Het was het “bekwame leiderschap, de solide organisatie, de goede training en bovenal de vastberadenheid om de vijand te verslaan, ongeacht de eigen offers” van het Rode Leger die, zoals Roosevelt in een brief aan Joseph Stalin in 1943 opmerkte, “Hitlers strijdkrachten ongetwijfeld op het pad naar de uiteindelijke nederlaag hebben gedwongen en de bewondering van het Amerikaanse volk voor lange tijd hebben gewonnen.”

Lange tijd.

Maar niet voor altijd.

Vandaag de dag kleineert een zittende Amerikaanse president de onvoorstelbare offers van het Rode Leger en het Sovjetvolk – het Russische volk – bij het verslaan van de nazi-plaag in Duitsland.

Amerika zou – en moet zelfs – de offers en prestaties van zijn eigen soldaten en burgers bij de grote overwinning van de geallieerden op nazi-Duitsland eren.

Maar niet ten koste van de waarheid.

Het Rode Leger heeft tussen 76 en 80% van de militaire machine van nazi-Duitsland vernietigd.

Ik heb de verbazingwekkende trilogie van Rick Atkinson over de geschiedenis van het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog gelezen en herlezen.

En ik sta versteld van hoe klein de overwinningsmarge was in veel van de gevechten tussen de Amerikaanse strijdkrachten en hun nazi-vijand.

Nog een Duits bataljon hier, een paar honderd Duitse tanks daar, en de strijd had anders kunnen aflopen.

Maar de Duitsers hadden niet de middelen, omdat bijna 9 miljoen van hun soldaten vochten en stierven aan het oostfront – 9 miljoen soldaten die anders beschikbaar zouden zijn geweest om de balans te doen doorslaan in het voordeel van de nazi-legers die in het westen vochten.

De marge van de Amerikaanse overwinning was klein.

En zonder de offers van het Rode Leger en de Sovjetburgers zou er geen marge voor de overwinning zijn geweest.

Voor het Russische volk is 9 mei – de Dag van de Overwinning – een plechtige, spirituele gebeurtenis, waarop de ogen van de 27 miljoen of meer voorouders die zijn omgekomen in de verschrikkelijke strijd tegen nazi-Duitsland neerkijken op de burgers van vandaag, hen herinneren aan de offers die zij hebben gebracht en hen uitdagen om hun nagedachtenis nooit te schande te maken.

De militaire parade is een moment van opperste nationale trots.

Het is niet, zoals sommigen in het Westen beweren, een uiting van modern Russisch militair chauvinisme.

In plaats daarvan ziet het Russische volk voor zich de nakomelingen van de Russische troepen die in december 1941 over het Rode Plein paradeerden en vanuit de ceremonie rechtstreeks naar het front marcheerden, slechts enkele kilometers verderop, waar ze hun bloed vergoten om het Duitse leger tegen te houden dat aan de poorten van de Sovjethoofdstad stond.

Ze zien in de soldaten van vandaag de trots van het Rode Leger toen het aan het einde van de oorlog tegen nazi-Duitsland opnieuw paradeerde en de vlaggen van hun verslagen vijand neergooide.

Ze kijken naar de jonge mannen die vandaag trots marcheren en zien in hen dezelfde onverzettelijke geest van hun voorvaderen die alles hebben gegeven zodat het Russische volk vandaag in vrede kan leven op het grondgebied van Moeder Rusland.

De Dag van de Overwinning is geen nationale gimmick of een narcistisch genoegen voor een Russische leider.

Het is een uitdrukking van de ziel van een natie en haar volk.

Een herinnering dat de marge van de overwinning in de Tweede Wereldoorlog wordt gemeten in het offer van het Rode Leger en de Sovjetnatie.

Donald Trump lijkt deze waarheid te zijn vergeten.

Het is de plicht van de burgers van de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Canada, Frankrijk en de andere landen die samen met de Sovjet-Unie de grote alliantie vormden die nazi-Duitsland versloeg.

Het Russische volk heeft deze bondgenoten nooit vergeten of in de steek gelaten. Het Russische leger marcheert ook ter ere van hen.

We mogen nooit de heldhaftigheid en opoffering vergeten van de Amerikaanse soldaten die nazi-Duitsland hebben verslagen.

Maar onze overwinning was nipt.

En kwam alleen tot stand dankzij de opoffering van miljoenen Sovjet-soldaten en burgers.

Het is onze plicht hen te eren zoals we onze eigen soldaten eren.

---

---

Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Wie heeft de grootste opoffering gebracht voor de overwinning in de Tweede Wereldoorlog? Dat is geen discutabele kwestie, maar een uitgemaakte zaak.

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: