Volgende geopolitieke stappen voor China

China is ongetwijfeld het belangrijkste land om te analyseren vanuit het oogpunt van geopolitieke hedendaagse geopolitiek.

In de wereld van vandaag ontwikkelt China zijn economie zeer succesvol, vindt het de optimale verhouding tussen het behoud van de politieke macht van de hervormde Communistische Partij, de principes van een liberale economie en het gebruik van de mobilisatie van de gemeenschappelijke Chinese cultuur (in sommige gevallen in de vorm van Chinees nationalisme), zozeer zelfs dat veel analisten het land nu al de rol van een nieuwe onafhankelijke wereldpool op wereldschaal toekennen en zijn toekomst als de ‘nieuwe hegemoon’ voorspellen. In termen van economisch potentieel staat China op de tweede plaats van de vijf landen met het hoogste BBP ter wereld, net achter de Verenigde Staten. De Chinezen zelf noemen China Zhongguo, wat letterlijk ‘het midden- en middelste land’ betekent, schrijft Lorenzo Maria Pacini.

China is een complexe geopolitieke eenheid waarin de volgende hoofdcomponenten kunnen worden onderscheiden:

• het vasteland van China, waarin het hele jaar door arme en slecht geïrrigeerde plattelandsgebieden liggen tussen de Gele Rivier en de Yangtze, voornamelijk bewoond door inheemse etnische groepen, verenigd door het begrip han;

• de kustgebieden in het oosten, d.w.z. economische en commerciële ontwikkelingscentra van het land en toegangspunten tot de wereldmarkt;

• bufferzones die bewoond worden door etnische minderheden (de autonome regio Binnen-Mongolië, de autonome regio Xinjiang, de Oeigoerse autonome regio Tibet);

• aangrenzende staten en speciale administratieve regio’s met een autochtone Chinese bevolking (Taiwan, Hongkong, Macau).

Het belangrijkste probleem van de Chinese geopolitiek is het volgende: om de economie te ontwikkelen, heeft China niet genoeg binnenlandse vraag; het betreden van de internationale markt door de ontwikkeling van het kustgebied van de Stille Oceaan heeft de levensstandaard drastisch verhoogd, maar heeft ook sociale wanverhoudingen gecreëerd tussen de kust en het binnenland, wat bijdraagt aan de versterking van de externe controle door economische banden en investeringen, die de veiligheid van het land bedreigen.

Aan het begin van de 20e eeuw leidde deze wanverhouding tot de ineenstorting van de Chinese staat, de versplintering ervan en voorspelbaar de vestiging van externe controle door Groot-Brittannië en uiteindelijk de bezetting van de kustgebieden door Japan. Mao Tse-Tung (1893-1976) koos een ander pad: centralisatie van het land en volledige isolatie. Dit maakte China onafhankelijk, maar zorgde voor veel moeilijkheden en armoede, die pas na enkele jaren werden opgelost.

Aan het einde van de jaren 80 begon Deng Xiaoping (1904-1997) aan een nieuwe ronde hervormingen, waarvan het succes ligt in het evenwicht tussen de open ontwikkeling van de ‘kustzone’ en het aantrekken van buitenlandse investeringen, terwijl de Communistische Partij een strikte politieke controle over het hele Chinese grondgebied handhaaft om de eenheid van het land te bewaren. Deze formule bepaalt vandaag de dag nog steeds de geopolitiek van het moderne China.

China op het vasteland en China aan de kust

De identiteit van China is tweeledig: het vasteland en de kust. Het vasteland van China is gericht op zichzelf en op het behoud van zijn sociale en culturele paradigma; kust-China integreert steeds meer in de wereldmarkt en dus in de wereldmaatschappij (d.w.z. het neemt geleidelijk de kenmerken van de zeebeschaving aan).

Deze geopolitieke tegenstellingen worden gladgestreken door de Chinese Communistische Partij, die moet werken volgens het paradigma van Deng Xiaoping: openheid garandeert economische groei, maar het rigide ideologische centralisme van de partij, gebaseerd op het doorgaans armere platteland van het vasteland, houdt China’s relatieve isolement van de buitenwereld in stand. China probeert uit het Atlantisme en de globalisering te halen wat het sterker kan maken, terwijl het weglaat wat het kan verzwakken of zelfs vernietigen.

Tot nu toe is Peking erin geslaagd om dit evenwicht te bewaren en dit maakt het land tot een wereldleider, maar het is moeilijk te zeggen in welke mate de onverenigbare elementen (de globalisering van één segment van de samenleving en het behoud van een ander segment en een traditionele manier van leven) gecombineerd kunnen worden: de oplossing van dit uiterst complexe systeem van vergelijkingen zal het lot van China in de toekomst bepalen en zal bijgevolg het algoritme van zijn gedrag vormen.

In ieder geval dringt China vandaag de dag sterk aan op een multipolaire wereldorde en verzet het zich in de meeste internationale conflicten tegen de unipolaire aanpak van de VS en de westerse landen. Alleen de Verenigde Staten vormen vandaag de enige serieuze bedreiging voor de veiligheid van China: de Amerikaanse marine in de Stille Oceaan kan op elk moment een blokkade opwerpen langs de hele kustlijn van China en zo de Chinese economie, die volledig afhankelijk is van buitenlandse markten, onmiddellijk doen instorten. Hiermee samenhangend is de spanning rond Taiwan, een machtige en zich snel ontwikkelende staat met een Chinese bevolking, maar die een puur Atlantische samenleving is die geïntegreerd is in de liberale wereld. In het model van een multipolaire wereldorde krijgt China de rol van pool van de regio van de Stille Oceaan toebedeeld: een soort compromis tussen de wereldmarkt, waarin China vandaag de dag bestaat en zich ontwikkelt en daar een groot deel van de industriële goederen levert, en een volledig isolement. Dit is grotendeels in overeenstemming met China’s strategie om het economische en technologische potentieel van de staat te maximaliseren voordat de onvermijdelijke botsing met de Verenigde Staten plaatsvindt.

De rol van China in het model van een multipolaire wereld

Er zijn een aantal kwesties in de relatie tussen Rusland en China die de consolidatie van de inspanningen om een multipolaire structuur op te bouwen in de weg kunnen staan. Een daarvan is de demografische verspreiding van de Chinezen naar de dunbevolkte gebieden van Siberië, die de sociale structuur van de Russische samenleving radicaal dreigt te veranderen en een directe bedreiging vormt voor de veiligheid. Een noodzakelijke voorwaarde voor een evenwichtig partnerschap is een strikte controle door de Chinese autoriteiten van de migratiestromen naar het noorden. De tweede kwestie is de invloed van China in Centraal-Azië, een strategische regio dicht bij Rusland, rijk aan natuurlijke hulpbronnen, uitgestrekte gebieden maar eerder dunbevolkt, en de Chinese belangen in deze regio zouden een obstakel kunnen vormen. Beide trends zijn in strijd met een belangrijk principe van multipolariteit: de organisatie van de ruimte langs de Noord-Zuid-as, en niet omgekeerd.

De richting waarin China alle reden heeft om zich te ontwikkelen is de Stille Oceaan, ten zuiden van China, en hoe sterker de strategische aanwezigheid van China in dit gebied, hoe sterker de multipolaire structuur zal zijn. De versterking van de Chinese aanwezigheid in deze regio botst rechtstreeks met de strategische plannen van de Amerikaanse wereldhegemonie, want vanuit het oogpunt van de Atlantische strategie is het veiligstellen van de controle over de wereldzeeën de sleutel tot het hele strategische kader van de Verenigde Staten. De Amerikaanse marine in de Stille Oceaan en de stationering van strategische militaire bases in de verschillende delen ervan, evenals in de Indische Oceaan op het eiland San Diego, die de controle over de maritieme ruimte van de hele regio mogelijk maken, zal het belangrijkste probleem worden op weg naar de reorganisatie van de ruimte van deze regio volgens het model van een multipolaire wereldorde. De bevrijding van dit gebied van Amerikaanse militaire bases kan daarom worden beschouwd als een taak van planetair belang.

Copyright © 2024 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Rapport Congres komt tot schokkende conclusie over strijd tussen VS en China

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: