De boodschap van Zelensky’s toprivaal is prettig voor Westerse elites, maar angstaanjagend voor Oekraïners

Valery Zaluzhny, de voormalige opperbevelhebber van Oekraïne, heeft zijn eerste openbare toespraak gehouden in zijn nieuwe rol als ambassadeur van zijn land in Groot-Brittannië. De gelegenheid – zeker zorgvuldig gekozen – was de jaarlijkse Land Warfare Conference in het Royal United Services Institute (RUSI), de oudste en nog steeds belangrijkste militaire en geopolitieke denktank van het Verenigd Koninkrijk.

Het was een bijeenkomst op hoog niveau; andere sprekers waren onder andere generaal Roland Walker, chef van de Britse generale staf en admiraal Tony Radakin, chef van de defensiestaf. Zaluzhny was natuurlijk ook een gast op hoog niveau: De facto naar Groot-Brittannië verbannen na het verliezen van een machtsstrijd tegen de Oekraïense president Vladimir Zelensky, zijn de geruchten over een toekomstige terugkeer naar Oekraïne en een machtige positie daar nooit weggeëbd, schrijft Tarik Cyril Amar.

Volgens een Telegraph-correspondent die in het publiek aanwezig was, werd Zaluzhny’s toespraak voornamelijk in het Oekraïens gehouden, omdat het Engels van de ambassadeur, om het maar eens ronduit te zeggen, ongewoon zwak is voor een diplomaat, vooral als hij naar Londen wordt gestuurd. Maar Zaluzhny publiceerde de toespraak op zijn Telegram-kanaal onder de ietwat onhandige titel: “War as a War of Transitional period. New patterns of the war.” Het eveneens minder dan perfecte Engels van deze versie doet je afvragen hoe het zit met de personele middelen op de Oekraïense ambassade (niet één persoon die in staat is tot basisediting?), maar Zaluzhny’s betekenis komt luid en duidelijk over.

Zaluzhny begon op een toon van melig filosoferen en onhandige verwarring: Na getrakteerd te zijn op de afgezaagde zin “Si vis pacem, para bellum” (Als je vrede wilt, bereid je dan voor op oorlog), moeten zijn luisteraars geïntrigeerd zijn geweest toen ze de voormalige opperbevelhebber van Oekraïne het doden in een oorlog gelijk hoorden stellen aan moord. Normaal gesproken wordt dat geassocieerd met radicaal pacifisme. Sommigen waren misschien verbaasd om te horen dat het totale aantal slachtoffers van de Eerste en Tweede Wereldoorlog samen 60 miljoen bedroeg. Helaas was het aanzienlijk hoger. (Ook “Carl,” niet “Karl,” von Clausewitz; als je wilt opscheppen over auteurs die je duidelijk niet hebt gelezen, controleer dan op zijn minst de spelling).

Maar de Derde Wereldoorlog was Zaluzhny’s echte thema bij RUSI, in twee opzichten. Ogenschijnlijk sprak de ambassadeur die vroeger generaal was over hoe die oorlog te voorkomen, maar in werkelijkheid gaf de generaal in de ambassadeur advies over hoe die oorlog te voeren. Ter verdediging van Zaluzhny: zijn idee om de vrede te bewaren is zo ruw dat de twee doelen gemakkelijk samenvallen. In zijn eenzijdige geest is de enige sleutel tot vrede afschrikking door militaire macht. Maar deze totale verwaarlozing van elke rol voor diplomatie en compromissen is natuurlijk wat zijn Westerse publiek graag hoort omdat het hen vleit door hun eigen tunnelvisie te weerspiegelen.

Zaluzhny kroop in wat inmiddels een oude rol is geworden voor Oekraïense vertegenwoordigers in het Westen, en sprak als een wijsgeer en waarschuwer die de hele mensheid wakker schudde – waarom bescheiden zijn? – aan de hele mensheid en in het bijzonder aan “vrije en democratische naties.” In deze context is Oekraïne voor zijn voormalige opperbevelhebber een heel bijzondere bron. Het is de Oekraïense ervaring in de oorlog met Rusland – of op zijn minst zijn interpretatie van die ervaring – die Zaluzhny gebruikt om speciale autoriteit op te eisen wanneer hij tot zijn westerse luisteraars spreekt en tot conclusies komt waarvan hij moet weten dat ze zeker zullen worden verwelkomd.
Zo biedt Zaluzhny gul aan “om al onze kennis, ervaring en gedachten te delen” en zijn eerste les is dat “de samenleving ermee moet instemmen om tijdelijk een aantal vrijheden op te geven om te overleven,” omdat, zo stelt de voormalige generaal, moderne oorlogen “totaal” zijn en “niet alleen de inspanningen van het leger, maar ook die van de samenleving als geheel” vereisen. “Politici“, zei Zaluzhny, ”kunnen en moeten de samenleving mobiliseren.”

Dit idee – vaak de “hele-maatschappij-benadering” van veiligheid en defensie genoemd – is natuurlijk al enkele jaren een van de hoofdlijnen van de NAVO- en EU-propaganda. Zo nam de NAVO er in 2021 een resolutie over aan; in datzelfde jaar produceerde het directoraat-generaal Extern Beleid van de EU een beleidsdocument over “Best Practices in the Whole-of-Society Approach in Countering Hybrid Threats.” In januari 2024 maakte de toenmalige Britse chef van de generale staf, generaal Patrick Sanders, hetzelfde punt: een toekomstige oorlog met Rusland zou een uitgebreide mobilisatie van de hele natie vereisen. Het hoofd van het Militaire Comité van de NAVO, de Nederlandse admiraal Rob Bauer, predikt al lange tijd dezelfde mantra, af en toe vermengd met pure bangmakerij over hoe je je het beste kunt voorbereiden (zorg dat je een zaklamp, radio en batterijen bij de hand hebt…) op de dag dat de grote boze Russen komen.

Al het bovenstaande maakt deel uit van de toenemende inspanningen van de NAVO om zichzelf belangrijk en zeer goed gefinancierd te maken en te houden. De NAVO-elites hebben – door hun roekeloze expansie – de oorlog helpen creëren die nu Oekraïne verwoest, en willen een goede crisis niet verloren laten gaan. Er is ook iets licht komisch aan de ruwe, jaren ’50-stijl manipulatie van het Westerse publiek, en iets triest komisch aan de manier waarop een voormalige Oekraïense opperbevelhebber dient om Westerse verhaallijnen, verpakt als Oekraïense ervaring, terug te spelen naar het Westerse publiek om hun zegen te ontvangen.

Toch is de kwestie uiteindelijk om twee redenen dodelijk ernstig. In het ergste geval kunnen de huidige pogingen om iedereen niet alleen klaar te stomen voor oorlog, maar ook voor de Derde Wereldoorlog, in toekomstige geschiedenisboeken terugkomen, in hoofdstukken over een vooroorlogse periode. Ten tweede is er ook een agenda voor vredestijd. Het streven naar “maatschappelijke veerkracht” dient om op zijn minst de stroomlijning van het publieke debat, de versmalling van beleidsdebatten en de demonisering van degenen die pleiten voor diplomatie in plaats van – of op zijn minst naast – militaire oplossingen te rechtvaardigen.

In dit opzicht is Zelensky’s Oekraïne, zoals vertegenwoordigd door zijn voormalige rivaal en huidige ambassadeur Zaluzhny, de natte droom van de mobilisatoren van het Westen: een personalistisch, op zijn best semi-autoritair regime, zonder vrije media of oppositie. En het feit dat ze zich er niet voor schamen om zo’n staat een “democratie” te noemen, compleet met de gebruikelijke “levendige” burgermaatschappij, bewijst dat ze niet zouden aarzelen om thuis hetzelfde te doen.

Zaluzhny’s ideeën over wat er met de samenleving moet gebeuren zijn verbluffend imitatief, maar zijn kijk op de militaire betekenis van de Oekraïense oorlog lijkt op zijn minst origineler, zij het een beetje bombastisch. Hij gelooft dat de “veranderingen die werden uitgevonden op het slagveld van de Russisch-Oekraïense oorlog” zeer waarschijnlijk “de contouren van oorlogen en de kunst van het oorlogvoeren in de 21e eeuw zullen bepalen” en “het fundament zullen worden van het hele wereldwijde veiligheidssysteem van de toekomst.”

Zaluzhny vergist zich waarschijnlijk in de feiten. Zoals ik al lang beweer, zal de genocidale slachting die Israël in Gaza aanricht waarschijnlijk een diepere stempel drukken op de toekomst van “oorlogvoering” (bij gebrek aan een betere term). We zien al pogingen om er “lessen” uit te trekken (allemaal de verkeerde, wees daar maar zeker van) door Westerse denktanks zoals de RAND Corporation en, inderdaad, dezelfde RUSI waar Zaluzhny zijn toespraak hield.

Maar laten we dat terzijde schuiven en ons richten op wat volgens de voormalige opperbevelhebber de belangrijkste militaire les van de Oekraïense oorlog is. Gedreven door de noodzaak om te overleven op het slagveld, betoogt Zaluzhny, hebben de Oekraïense strijdkrachten nieuwe technologieën uitgevonden en toegepast, terwijl ze hun structuur en tactieken daaraan hebben aangepast. Voor hem markeert deze oorlog daarom een overgang, het begin en de voorbode van beslissende toekomstige ontwikkelingen. In het bijzonder – en dit is een sleutelzin in zijn verkooppraatje – worden deze technologieën verondersteld een manier te bieden om “te vechten en te winnen tegen sterkere legers in de 21e eeuw.” (Met “sterker” moet de generaal hier duidelijk “groter” bedoelen , want als hij letterlijk “sterker ” zou bedoelen – als in ook technologisch sterker – zou zijn uitspraak tegenstrijdig en absurd zijn).

Vergelijk dit nu met wat de nieuwe chef van de Britse generale staf, generaal Ronald Walker, te zeggen had op dezelfde RUSI conferentie over landoorlogsvoering. Walker waarschuwde ook voor de gevaarlijke wereld daarbuiten, d.w.z. Rusland en China, en beloofde de effectiviteit (“dodelijkheid”) van de Britse strijdkrachten binnen een paar jaar te verdrievoudigen, zonder om meer manschappen te vragen. Zijn wondermiddel om dit te doen: nieuwe technologie die, volgens Walker, zijn leger in staat zal stellen om veel grotere strijdkrachten te verslaan. Zie je een verschil met Zaluzhny’s beloften? Nee? Precies. Opnieuw leverde de gedienstige Oekraïner precies wat zijn westerse luisteraars wilden horen. Inmiddels is de Britse premier Keir Starmer het publiekelijk eens met Walker. Gefeliciteerd, generaal Zaluzhny: een schot in de roos bij het publiek.

Toch is er ook een minder kluchtige kant aan Zaluzhny’s ietwat grove opportunisme. In wezen riep hij zijn publiek op Oekraïne te zien als een laboratorium waar het Westen zijn toekomstige militaire technologie kan ontwikkelen. Oekraïne, zo gaf hij toe, kan zijn uitvindingen en innovaties die midden in de strijd worden gedaan niet “opschalen ”. Maar zijn westerse “partners ‘ – ’gebruikers” zou een betere, eerlijkere term zijn – hebben de middelen die nodig zijn voor een dergelijke opschaling, “maar er is geen toegepast en praktisch veld om ze te testen.”

Met andere woorden: de Oekraïners kunnen blijven sterven, terwijl het Westen nieuwe militaire technologieën in de praktijk kan testen. En vergis je niet: Zaluzhny gelooft niet dat er minder Oekraïners nodig zullen zijn omdat de nieuwe technologieën hen zullen vervangen. De hele bedoeling van het feit dat hij de huidige oorlog slechts als “tijdelijk” bestempelt en nog niet als “toekomstig,” is om Oekraïne te laten stranden in het slechtste van twee werelden waar, zoals hij toegeeft, “de enige uitweg kan zijn om het aantal mensen dat betrokken is bij de vijandelijkheden te verhogen.”

En daar heb je het. De echte toekomst van Oekraïne, volgens Zaluzhny, is er een waar meer Oekraïners in de gehaktmolen van een verliezende oorlog zullen worden gevoerd, maar aan de andere kant zal de gehaktmolen voortdurend worden gemoderniseerd en bijgewerkt met de nieuwste manieren van doden en sterven, met de complimenten van het Westen. Het is één ding dat deze fantasie van een eeuwige oorlog als een eeuwig laboratorium niet zal uitkomen. Het is iets anders dat dit de echte boodschap is – als je goed oplet – van de voormalige opperbevelhebber van Oekraïne en huidige ambassadeur in Londen, en toekomstige wie-weet-wat, toen hij sprak voor een Westers elitepubliek. Een van de tragedies van Oekraïne is dat het Westen misbruik maakt van het land; de andere tragedie is dat de eigen leiders het land verraden.

Copyright © 2024 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Een eeuw van oorlogsleugens ontkrachten (Nederlands transcript)

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: