Zal Poetin de bluf van de NAVO doorzien? Europese legers zijn een papieren tijger

“Papieren tijger”. Zo beschreef Donald Trump Rusland tijdens zijn VN-toespraak op dinsdag, maar afgaande op hun prestaties zou die sneer net zo goed op de meeste Amerikaanse bondgenoten van toepassing kunnen zijn. Dat werd eerder deze maand duidelijk toen 21 Russische drones het Poolse luchtruim binnenvlogen, wat leidde tot een luchtruimschendingalarm van de NAVO, de sluiting van Poolse luchthavens, het opstijgen van gevechtsvliegtuigen om ze te onderscheppen – en een kritische blik op de gevechtsgereedheid van het hele bondgenootschap.

Nederlandse F-35-gevechtsvliegtuigen schoten vier van de drones neer, de andere stortten zelf neer: het waren geen bomdrones, maar plastic lokvogels zonder explosieve granaatkoppen. Afgezien van het puin was de enige schade de vernietiging van een huis in de buurt van Lublin, niet veroorzaakt door de Russen, maar door een geavanceerde Amerikaanse lucht-luchtraket van 1,9 miljoen dollar. Deze was door een Poolse F-16-jager op een drone afgevuurd – en miste zijn doel, schrijft Edward Luttwak.

De Poolse premier Donald Tusk maakte snel gebruik van de Russische inval om op te roepen tot meer defensie-uitgaven en drong er bij de NAVO-leden op aan om 5% van hun bbp aan defensie te besteden. De laatste vermeende drone-inval van deze week, ditmaal boven Denemarken, heeft de druk nog verder opgevoerd: vooral nu Scott Bessant, de Amerikaanse minister van Financiën, waarschuwt dat Trump geen plannen heeft om meer troepen te sturen om zijn Europese bondgenoten te helpen.

Maar alleen door de defensie-uitgaven te verhogen, worden de Europese staten nog geen echt effectieve militaire machten. Ten eerste is het bbp-criterium veel te vaag om veel betekenis te hebben. Finland besteedt bijvoorbeeld slechts 2,4% van zijn bbp aan defensie, maar kan toch zo’n 250.000 vastberaden soldaten mobiliseren. Andere NAVO-leden, die veel meer uitgeven dan de Finnen, krijgen veel minder waar voor hun geld.

Bovendien is het focussen op het bbp in plaats van op de benodigde strijdkrachten – zoveel bataljons, artillerieregimenten, jachtvliegtuigeskaders – niets anders dan een uitnodiging om vals te spelen, een kans die overal op het continent gretig wordt aangegrepen. De nieuwste Spaanse onderzeeër is bijvoorbeeld niet voor ongeveer 1 miljard euro geïmporteerd van Thyssen-Krupp, dat marines over de hele wereld voorziet van competente, beproefde onderzeeërs. In plaats daarvan is hij met trots ontworpen en gebouwd op de Spaanse staatswerf Navantia: voor 3,8 miljard euro, ongeveer de prijs van een veel grotere Franse kernonderzeeër. Als zwakke rechtvaardiging voor die absurd hoge kosten haalde de Spaanse minister van Defensie een zogenaamd geavanceerd luchtcirculatiesysteem aan – zo geavanceerd zelfs dat het nog niet klaar is en zelfs in de volgende versie van de onderzeeër niet zal worden geïnstalleerd.

Binnenkort zal Italië echter de platina-onderzeeër van Spanje overtreffen: door een nieuwe brug naar Sicilië, die ongeveer 13,5 miljard euro zal kosten, op te nemen in zijn NAVO-uitgavenquotum van 2% van het bbp. Het excuus van de regering is dat ongeveer 3.000 Italiaanse soldaten de Straat van Messina moeten oversteken als het Italiaanse leger ooit volledig gemobiliseerd zou worden. Maar het zou veel goedkoper zijn om ze individueel te vliegen, elke soldaat in zijn eigen luxe privéjet. Zelfs zonder de brug is het bedrog van Italië met betrekking tot de 2%-doelstelling al erg genoeg. Het meest opvallende is dat een groot deel van de uitgaven van de Italiaanse marine naar oorlogsschepen gaat die zijn gebouwd door de Italiaanse staatswerf Fincantieri. Maar er is niet genoeg geld voor de brandstof- en onderhoudskosten om meer dan de helft daarvan te exploiteren, wat betekent dat nog een industriële subsidie wordt gecamoufleerd als defensie-uitgaven. Ondertussen weigert Italië zijn defensiebudget te verhogen tot boven de zeer bescheiden doelstelling van 2% – die het nog niet heeft gehaald.

Wat Duitsland betreft: drieënhalf jaar na het begin van de oorlog in Oekraïne, met steeds ambitieuzere herbewapeningsplannen die luidkeels worden beloofd, is het totale aantal militairen in uniform juist licht gedaald. En afgezien van het begin van een miljardeninvestering in een Israëlisch raketafweersysteem, is er niet veel gebeurd. Ondanks de grote vraag in Oekraïne wordt zelfs de gevechtstank, die Duitse specialiteit, in zeer kleine aantallen geproduceerd: zo weinig dat de jaarlijkse productie in één ochtend gevechten verloren zou kunnen gaan. In mei 2023 werden inderdaad slechts 18 Leopard-tanks besteld ter vervanging van oudere modellen die in Oekraïne verloren waren gegaan. De verwachte leveringsdatum? Tussen 2025 en 2026! In juli kocht Duitsland nog eens 105 geavanceerde Leopard 2A8’s. Dat is het aantal dat nodig is om één brigade uit te rusten, de Duitse troepenmacht die in Litouwen is gestationeerd – en die zullen naar verwachting in 2030 arriveren!

De trieste waarheid is dus dat Duitsland nog niet serieus is begonnen met het corrigeren van de extreme verwaarlozing van zijn strijdkrachten tijdens het lange premierschap van Merkel, toen zij steeds zei dat “zelfs als we het geld hadden, we niet zouden weten hoe we het moesten besteden”. Ondertussen hadden Duitse helikopters geen rotors en tanks geen motoren. Het uiterst trage herstel van het Duitse leger is vooral frustrerend omdat de NAVO eigenlijk geen tekort heeft aan lucht- of zeestrijdkrachten. Wat het wel mist, zijn grondtroepen, soldaten om het simpel te zeggen, of liever gezegd soldaten die daadwerkelijk bereid zijn om te vechten. Nu Estland, Letland en Litouwen, kleine landen met buitenproportionele defensiebehoeften, tot het bondgenootschap zijn toegetreden, kampt het bondgenootschap met een ernstig tekort aan troepen in de hele Baltische sector. De troepen die tot nu toe door NAVO-bondgenoten zijn gestuurd, zoals bezoekende Alpini-bataljons uit Italië, kunnen de situatie niet verbeteren.

“De trieste waarheid is dat Duitsland nog niet serieus is begonnen met het corrigeren van de extreme verwaarlozing van zijn strijdkrachten tijdens het lange premierschap van Merkel.”

Met zijn 38 miljoen inwoners zou Polen zeker een adequaat leger kunnen opstellen om zijn twee grenzen met het Russische Kaliningrad en het door Rusland gedomineerde Wit-Rusland te verdedigen. Maar zijn regeringen hebben er consequent voor gekozen dit niet te doen en hebben de dienstplicht, gevolgd door reservistendienst naar Fins of Israëlisch model, afgewezen. In november 2021, slechts vier maanden voor de invasie van Oekraïne, maar met alle tekenen dat Rusland in beweging was, had Polen slechts 42.000 gevechtsklare soldaten. Dat is min of meer het juiste aantal voor een land met 38 miljoen inwoners – als Polen ergens tussen Fiji en Tonga zou liggen.

En nu, zelfs na de drone-aanval, weigert premier Tusk nog steeds dienstplicht in te voeren, de enige manier om de grote strijdkrachten te genereren die Polen nodig heeft om twee fronten te verdedigen. De officiële verklaring is dat dienstplicht onder het communisme 18-jarige rekruten onderwierp aan vernederende rituelen, die maar al te vaak ontaardden in marteling en zelfs verkrachting. Dat zijn praktijken die volgens de Polen te wijten zijn aan de infiltratie van het beruchte “dedovshchina”-systeem (“heerschappij van de oudgedienden”) van het Rode Leger, waarbij oudere soldaten misbruik maakten van jongere soldaten. Maar de reputatie van het precommunistische leger van Polen was op dit gebied niet beter, en voor Wit-Russische, Joodse en Oekraïense dienstplichtigen kon het zelfs nog veel erger zijn.

De waarheid is dus eenvoudiger: Poolse jongeren zijn net zo post-heroïsch als hun leeftijdsgenoten in de rest van Europa. In tegenstelling tot hun voorgangers voelen zij niet de drang om zich in de strijd te bewijzen, laat staan om zo lang te dienen als nodig is om hun land te verdedigen. De vele jonge Oekraïners in Polen, die hun eigen land zijn ontvlucht om te voorkomen dat zij zouden worden opgeroepen om het te verdedigen, dragen niet bij aan het kweken van patriottische gevoelens. Het helpt ook niet dat Warschau voortdurend opschept over de paar duizend Amerikaanse gevechtssoldaten die dwaas genoeg in Polen zijn gestationeerd. Zoals Bessants laatste opmerkingen impliceren, is dit een troepenmacht die bij een groot Russisch offensief eerder zal worden geëvacueerd dan versterkt, maar die jonge Polen er nu toe aanzet te zeggen dat als de “NAVO” meer troepen wil, ze maar meer Amerikanen moeten sturen.

In Groot-Brittannië is de post-heroïsche weigering irrelevant. Zijne Majesteit heeft slechts 73.847 fulltime soldaten tot zijn beschikking, van wie de meesten zijn gerekruteerd uit de kleine subgroep van Britse families met een sterke militaire traditie. De rest bestaat uit buitenlandse rekruten met een vergelijkbare achtergrond, met name de 4.127 Gurkha’s, maar ook enkele uit Fiji. Het Franse vreemdelingenlegioen heeft minder dan 9.000 soldaten – zelfgeselecteerde aspirant-strijders uit alle windstreken, en hun Franse officieren zijn al even atypisch. Maar de rest van het Franse leger is zo ver heen dat zelfs onder de 11.000 zogenaamde elite Troupes de Marine minder dan de helft bereid en in staat is om te vechten.

Over de andere Europese legers kunnen we maar beter zwijgen. De Denen en Zweden kondigden met veel bombarie aan dat ze zich bij Finland zouden aansluiten bij de invoering van de dienstplicht, maar om aan zoveel verzoeken om vrijstelling tegemoet te komen, hebben ze in 2024 samen slechts ongeveer 10.000 soldaten in dienst genomen, tegenover 77.000 Finnen van 18 jaar uit een veel kleinere bevolking. De Belgen en Nederlanders, die vroeger drie gepantserde divisies aan de NAVO leverden, kunnen nu misschien een tiende daarvan opstellen: slechts drie bataljons. De Italiaanse, Spaanse en Portugese legers trainen niet eens meer serieus. Hun oefeningen zijn saaie drillen, hun manoeuvres zijn theatrale vertoningen die zijn geschreven om er goed uit te zien, in plaats van opzettelijk te worden verstoord door supervisors om de mentale en fysieke behendigheid van officieren en manschappen te testen, zoals bij echte manoeuvres. Naarmate het totale aantal soldaten afneemt, hebben die legers bovendien het aantal officieren lang niet evenredig verminderd, wat betekent dat veel NAVO-legers veel generaals hebben, maar zeer weinig gevechtsklare troepen om te leiden.

Al het bovenstaande verklaart waarom het bonte leger van Poetin – lokale huurlingen uit de armste uithoeken van Rusland, veroordeelde criminelen en Noord-Koreaanse soldaten – toch Europese regeringen zo bang kan maken dat ze zich tegen hoge kosten herbewapenen. Wat Donald Tusk en zijn Polen betreft: zij zouden er goed aan doen om lering te trekken uit een andere Russische inval in september. Niet in 2025, maar in 1939, toen het Franse leger niet in actie kwam en de Royal Air Force geen bombardementen uitvoerde. Het verschil is nu natuurlijk dat Polen zich echt zou kunnen verdedigen als het de Finnen aan de andere kant van de Oostzee zou navolgen en 18-jarigen zou opnemen in het leger, terwijl het doorgaat met het toevoegen van getrainde soldaten aan zijn reserve-eenheden. Als dat echter niet lukt, zal Poetin alleen maar doorgaan met druk uitoefenen.

Vind je het belangrijk dat er nog onafhankelijke berichtgeving bestaat die niet wordt gestuurd door grote belangen? Met jouw steun kunnen we blijven schrijven en onderzoeken. Klik hieronder en draag bij aan het voortbestaan van Frontnieuws.

Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

Europa en Oekraïne: aan de wortel van de waanzin loert de angst

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: