JD Vance: Mijn boodschap aan Europa, Amerika wil geen vazalcontinent

“Het is niet goed voor Europa om de permanente vazal van de Verenigde Staten te zijn.” Dat zegt JD Vance tijdens een telefoongesprek met UnHerd op maandag, zijn eerste grote interview met een Europese outlet sinds zijn aantreden als vicepresident. De achtergrond is een week van onrust op de financiële markten, veroorzaakt door de “Liberation Day”-importheffingen van president Trump.

Het besluit om forse importheffingen toe te passen (en vervolgens gedeeltelijk in te trekken) op Europese bondgenoten – in combinatie met een spervuur van harde uitspraken over Europa van Vance, zowel publieke uitspraken als uitgelekte privéberichten – heeft ertoe geleid dat velen op het continent zich afvragen of Amerika nog wel als een vriend kan worden beschouwd, schrijft Sohrab Ahmari.

Het antwoord van Vance: ja, op voorwaarde dat de Europese leiders bereid zijn een onafhankelijkere rol op het internationale toneel op zich te nemen en meer rekening te houden met hun eigen kiezers, vooral als het gaat om immigratie.

“Ik hou van Europa”, vertelt Vance me in een uitgebreid interview vanuit zijn kantoor in de West Wing, waarin hij een diplomatieke kant laat zien die niet altijd op de voorgrond heeft gestaan. “Ik hou van Europese mensen. Ik heb herhaaldelijk gezegd dat ik denk dat je de Amerikaanse cultuur niet kunt scheiden van de Europese cultuur. We zijn heel erg een product van filosofieën, theologieën en natuurlijk de migratiepatronen die uit Europa kwamen en die de Verenigde Staten van Amerika hebben voortgebracht.”

De leiders van Europa zijn een andere zaak. Neem de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die in een recent interview met het Amerikaanse tv-programma 60 Minutes Vance ervan beschuldigde dat hij de Russische invasie van zijn land “op de een of andere manier rechtvaardigde.”

Vance weerlegt dit door te verwijzen naar zijn veroordelingen van de acties van Moskou sinds 2022. Maar hij voegt eraan toe: “Ik heb ook geprobeerd de strategische erkenning toe te passen dat als je het conflict wilt beëindigen, je moet proberen te begrijpen waar zowel de Russen als de Oekraïners hun strategische doelen zien. Dat betekent niet dat je de Russische zaak moreel steunt of dat je de volledige invasie steunt, maar je moet wel proberen te begrijpen wat hun strategische rode lijnen zijn, net zoals je moet proberen te begrijpen wat de Oekraïners uit het conflict proberen te halen.”

“Ik vind het een beetje absurd dat Zelensky de [Amerikaanse] regering, die op dit moment zijn hele regering en oorlogsinspanning bij elkaar houdt, vertelt dat we op de een of andere manier aan de kant van de Russen staan.” Dat soort retoriek, zegt Vance, “is zeker niet productief.”

Afgezien van Oekraïne maakt de Amerikaanse vicepresident zich zorgen dat Europese leiders nog steeds geen rekening houden met de realiteit van de 21e eeuw op het gebied van immigratie, integratie en veiligheid.

“Het is niet goed voor Europa om de permanente vazal van de Verenigde Staten te zijn op het gebied van veiligheid.”

Vance zegt: “We zijn erg gefrustreerd – met ‘we’ bedoel ik, de president, zeker de hele Trump-administratie – dat de Europese bevolkingen blijven schreeuwen om een verstandiger economisch en migratiebeleid, en dat de leiders van Europa deze verkiezingen blijven doorlopen en de Europese bevolkingen het tegenovergestelde blijven bieden van waar ze voor lijken te hebben gestemd.”

Immigratie is de kern van Vance’s voelbare frustratie over de Europese leiders. Hij stelt dat, net als in de Verenigde Staten, een van bovenaf opgelegd opengrenzenbeleid giftig is voor het democratisch vertrouwen. Zoals Vance opmerkt: “Het hele democratische project van het Westen valt uit elkaar als de mensen blijven vragen om minder migratie en ze door hun leiders beloond worden met meer migratie.

De andere blinde vlek van Europa, zegt Vance, is veiligheid. “De realiteit is – het is bot om het te zeggen, maar het is ook waar – dat de hele veiligheidsinfrastructuur van Europa, mijn hele leven lang, is gesubsidieerd door de Verenigde Staten van Amerika.” Nog maar een kwart eeuw geleden “kon je zeggen dat Europa veel dynamische legers had, tenminste legers die hun eigen thuisland konden verdedigen.”

Snel vooruit naar vandaag, zegt Vance, en “de meeste Europese naties hebben geen krijgsmacht die voor een redelijke verdediging kan zorgen.” Waar, “de Britten zijn een duidelijke uitzondering, de Fransen zijn een duidelijke uitzondering, de Polen zijn een duidelijke uitzondering. Maar in sommige opzichten zijn zij de uitzonderingen die de regel bewijzen, dat Europese leiders radicaal te weinig hebben geïnvesteerd in veiligheid, en dat moet veranderen.”

Vance’s boodschap aan het continent, zegt hij, is dezelfde als die van Charles de Gaulle op het hoogtepunt van de Koude Oorlog, toen de Franse president aandrong op een gezonde dosis onafhankelijkheid van Washington. De Gaulle “hield van de Verenigde Staten van Amerika, maar [hij] erkende wat ik zeker erken, namelijk dat het niet in het belang van Europa en Amerika is dat Europa een permanente vazal van de Verenigde Staten wordt op het gebied van veiligheid.”

Wat de vice-president vóór dit interview niet duidelijk had gemaakt, is dat hij liever een sterk en onafhankelijk Europa ziet, juist omdat het dan beter zou kunnen functioneren als controlemiddel tegen de misstappen van de Amerikanen op het gebied van buitenlands beleid.

Hij zegt: “Ik denk niet dat een onafhankelijker Europa slecht is voor de Verenigde Staten – het is goed voor de Verenigde Staten. Terugkijkend in de geschiedenis denk ik eerlijk gezegd dat de Britten en Fransen zeker gelijk hadden in hun meningsverschillen met Eisenhower over het Suezkanaal.”

Vance zinspeelt ook op zijn eigen ervaring als gevechtsveteraan in de Irak-oorlog. “Iets wat ik een beetje meer persoonlijk ken: ik denk dat veel Europese landen gelijk hadden over onze invasie in Irak. En eerlijk gezegd, als de Europeanen een beetje onafhankelijker waren geweest en een beetje meer bereid om op te staan, dan hadden we misschien de hele wereld kunnen behoeden voor de strategische ramp die de door Amerika geleide invasie van Irak was.”

Conclusie: “Ik wil niet dat de Europeanen gewoon doen wat de Amerikanen hen vertellen te doen. Ik denk niet dat het in hun belang is, en ik denk ook niet dat het in ons belang is.”

Als we het specifiek over het Verenigd Koninkrijk hebben, legt Vance grote nadruk op de plaats die het inneemt in de affecties van president Trump – met een handelsakkoord als zeer waarschijnlijk gevolg.

“We werken zeker heel hard met de regering van Keir Starmer” aan een handelsovereenkomst, zegt Vance. “De president houdt echt van het Verenigd Koninkrijk. Hij hield van de koningin. Hij bewondert en houdt van de koning. Het is een heel belangrijke relatie. En hij is een zakenman en heeft een aantal belangrijke zakelijke relaties [in Groot-Brittannië]. Maar ik denk dat het veel dieper gaat dan dat. Er is een echte culturele affiniteit. En natuurlijk is Amerika fundamenteel een Anglo-land.” Dus, “denk ik dat er een goede kans is dat we tot een geweldige overeenkomst zullen komen die in het belang van beide landen is”.

Andere Europese landen zullen waarschijnlijk ook nieuwe handelsafspraken maken, hoewel de klim steiler kan zijn. Nu al “hebben we met het Verenigd Koninkrijk een veel meer wederkerige relatie dan met bijvoorbeeld Duitsland… Hoewel we van de Duitsers houden, zijn ze sterk afhankelijk van export naar de Verenigde Staten, maar ze zijn behoorlijk hard voor veel Amerikaanse bedrijven die naar Duitsland willen exporteren.”

Het uitgangspunt van de regering zal “eerlijkheid” zijn, zegt Vance. “Ik denk dat het zal leiden tot veel positieve handelsrelaties met Europa. En nogmaals, we zien Europa als onze bondgenoot. We willen alleen dat het een bondgenootschap wordt waarin de Europeanen een beetje onafhankelijker zijn, en onze veiligheids- en handelsrelaties zullen dat weerspiegelen.”

Terwijl de financiële markten de afgelopen weken op hun grondvesten schudden, is het niet duidelijk hoe succes er volgens de regering uitziet. Ik vraag Vance hoe hij het tarievenbeleid op de lange termijn zal beoordelen. “Wat we willen zien is lagere handelstekorten, echt over de hele linie,” zegt Vance. “Soms is een handelstekort logisch. Amerika produceert bijvoorbeeld geen bananen. Dus importeren we bananen en exporteren we ze niet. Dus met bepaalde productcategorieën en misschien zelfs met sommige landen kan een klein handelstekort gerechtvaardigd zijn.”

Het status-quo systeem als geheel is echter onverdraaglijk vanuit het oogpunt van het Witte Huis. “Waar het wereldwijde handelssysteem toe heeft geleid,” klaagt Vance, ”zijn grote en aanhoudende handelstekorten in verschillende productcategorieën, waarbij de overgrote meerderheid van de landen de Verenigde Staten gebruikt om hun overtollige export te absorberen. Dat is slecht voor ons geweest. Het is slecht geweest voor Amerikaanse fabrikanten. Het is slecht geweest voor arbeiders. En God verhoede, als Amerika ooit in een toekomstige oorlog zou vechten, zou dat slecht zijn voor de Amerikaanse troepen.”

Maar voordat hij politicus werd, was Vance een durfkapitalist. Heeft hij hartverscheurende momenten gehad toen hij zijn eigen portefeuille de afgelopen weken in het rood zag zakken? Hij klinkt onaangedaan.

“Elke implementatie van een nieuw systeem zal de financiële markten nerveus maken,” zegt Vance. “De president is heel consequent geweest dat dit een spel voor de lange termijn is… Nu moet je natuurlijk reageren op wat het bedrijfsleven je vertelt, wat werknemers je vertellen, wat obligatiemarkten je vertellen. Dit zijn allemaal variabelen waarop we moeten inspelen om het beleid succesvol te maken.”

Maar Vance zegt dat de regering niet alleen voor de aandelenmarkt kan regeren. “Geen enkel plan zal, weet je, perfect worden geïmplementeerd… We zijn ons zeer bewust van het feit dat we in een gecompliceerde wereld leven waarin de beslissingen van niemand anders statisch zijn. Maar het fundamentele beleid is om de wereldhandel weer in evenwicht te brengen en ik denk dat de president daar heel duidelijk en volhardend in is geweest.”

Zelfs nu aanpassingen en uitstel van importheffingen de markten en bondgenoten lijken te hebben gekalmeerd, is de Trump-administratie er voorlopig op gebrand om haar shocktherapie 2.0 toe te passen op het internationale systeem. Het doel is natuurlijk bijna het tegenovergestelde van de oorspronkelijke therapie: terwijl shocktherapie 1.0 de wereld ertoe aanzette om Amerika te volgen in het overnemen van neoliberale globalisering en om Washington te volgen in zijn militaire avonturen, is deze gericht op het terugdraaien van beide uitkomsten.

Toch kan het niet minder ontmoedigend zijn om de verandering mee te maken – niet alleen in de beleidsoriëntatie, maar ook hoe deze wordt gecommuniceerd: niet in de laatste plaats door een zeer online Millennial Vice President die geniet van online debat. Vindt hij dat hij te veel tweet? Er werden zeker wenkbrauwen opgetrokken in Europa toen hij de tijd nam om een Twitter-ruzie aan te gaan met podcast Rory Stewart.

Vance lacht. “Er zijn veel zegeningen aan deze baan. Een onbetwist nadeel is dat ik heel erg in een bubbel leef. Ik ben omringd door agenten van de geheime dienst. Het is heel moeilijk voor een willekeurig persoon om naar me toe te lopen – in feite is het bijna onmogelijk. Ik zie social media als een nuttige, zij het onvolmaakte, manier om in contact te blijven met wat er in het hele land gebeurt… Ik breng waarschijnlijk veel minder tijd door op Twitter dan zes maanden geleden, en dat is waarschijnlijk goed voor me.”

Alles bij elkaar genomen gaat de inzet van de Trump-Vance regering om de bladzijde om te slaan van de globalisering zoals we die kenden dieper dan zowel bondgenoten als tegenstanders zich zouden kunnen voorstellen. Zoals Vance zegt: “We staan aan niemands kant, we staan aan Amerika’s kant.”

Copyright © 2025 vertaling door Frontnieuws. Toestemming tot gehele of gedeeltelijke herdruk wordt graag verleend, mits volledige creditering en een directe link worden gegeven.

München terugblik: waarom JD Vance gelijk had over de leiders van Europa, nu twee maanden later

Volg Frontnieuws op 𝕏 Volg Frontnieuws op Telegram

Lees meer over: